Page 10 - เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่

เกษตรกรในการขายสินค้าในรูปสหกรณ์ อย่างไรก็ตามการจ าหน่ายสินค้าพืชไร่จ าเป็นต้องอาศัยพ่อค้าคนกลาง
โดยเฉพาะเกษตรกรรายย่อยที่ขาดเงินทุน แรงงาน ยานพาหนะในการขนส่งสินค้า พ่อค้าคนกลางมีทั้งข้อดีและ

ข้อเสีย ดังนี้
ข้อดีของพ่อค้าคนกลาง
1. เป็นผู้รับซื้อผลผลิตจากเกษตรกรโดยตรง ท าให้เกิดความสะดวกในการขนส่งสินค้า
2. ให้บริการข้อมูลข่าวสารการตลาดแก่เกษตรกร ท าให้เกษตรกรมีข้อมูลในการวางแผนการ

ผลิตพืชไร่ให้ตรงกับความต้องการของผู้บริโภค
3. ให้บริการสินเชื่อ หาแหล่งเงินทุนให้เกษตรกรในการผลิตพืชไร่
4. ให้บริการในการแปรรูปสินค้า การเก็บรักษา และการจัดคุณภาพของสินค้า เพื่อให้สินค้า
ตรงกับความต้องการของผู้บริโภคและเกิดประโยชน์กับการเกษตร

ข้อเสียของพ่อค้าคนกลาง
1. เป็นผู้ก าหนดราคาสินค้า ท าให้เกษตรกรเสียเปรียบในการซื้อขาย
2. เครื่องมืออุปกรณ์ในการซื้อขาย เช่น เครื่องชั่งตวง เครื่องวัดน้ าหนัก ไม่เป็นมาตรฐาน ไม่
แน่นอนท าให้เกษตรกรเสียเปรียบ

3. การให้บริการสินเชื่อของพ่อค้าคนกลาง โดยส่วนใหญ่เป็นการให้กู้เงินแก่เกษตรกร โดยคิดใน
อัตราดอกเบี้ยที่สูง ท าให้เกิดภาระผูกพัน บางครั้งเกิดจากความต้องการในราคาที่ต่ ากว่า
ความเป็นจริงนอกจากนี้ยังท าให้เกษตรกรมีหนี้สินเพิ่มมากขึ้น

4. การก าหนดราคาและความเคลื่อนไหวของราคาสินค้าพืชไร่
4.1 การก าหนดราคาสินค้าพืชไร่
ราคาของสินค้าพืชไร่จะมีการเปลี่ยนแปลงขึ้นลงตามสภาวะของตลาดและส่วนใหญ่เกษตรกรมักจะ
ไม่ใช่ผู้ก าหนดราคา โดยเฉพาะเกษตรกรรายย่อยที่ท าการตลาดเองให้กับพ่อค้าคนกลางในตลาดระดับต่าง ๆ

และยังเข้าใจว่าการก าหนดราคาเป็นหน้าที่โดยตรงของรัฐบาล ที่มาจัดการเรื่องราคาไม่ให้ต่ าจนเกินไปแต่ใน
ความเป็นจริงราคาจะถูกก าหนดราคาโดยตลาด โดยรัฐบาลและผู้ผลิต ดังนี้
1. การก าหนดราคาโดยตลาดหรือที่เรียกว่า ราคาตลาด เป็นราคาที่แท้จริง เกิดจากความต้องการ

ซื้อของผู้บริโภคกับความต้องการขายของผู้ผลิตที่ตรงกัน เช่น ถ้าผู้บริโภคมีความต้องการสินค้าน้อย แต่ถ้าใน
ตลาดมีสินค้าในปริมาณที่น้อยไม่เพียงพอจะท าให้ราคาขายสูงขึ้น และขณะเดียวกันถ้าผู้บริโภคมีความต้องการ
น้อย แต่ในตลาดมีสินค้าปริมาณมากเกินไป จะท าให้ราคาสินค้านั้นถูกลง
2. การก าหนดราคาโดยรัฐบาล สินค้าพืชไร่หลายชนิด เช่น ข้าว มันส าปะหลัง จะถูกแทรกแซงราคา

โดยรัฐบาล โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อ
2.1 ควบคุมราคา เพื่อไม่ให้ผู้ขายก าหนดราคาสูงกว่าที่รัฐบาลก าหนดราคาไว้ก่อนกว่าราคา
ตลาด เพื่อช่วยเหลือผู้บริโภคไม่ให้เดือดร้อนจากราคาตลาดที่สูงเกินไป เช่น การควบคุมราคาข้าวสาร น้ าตาล
ทราย เป็นต้น

2.2 ประกันราคา เป็นการก าหนดราคาขั้นต่ า เพื่อไม่ให้ผู้ซื้อ ๆ สินค้าในราคาที่ต่ ากว่าที่
รัฐบาลก าหนด และการก าหนดราคาประกันไว้สูงกว่าราคาตลาด เพื่อช่วยเหลือเกษตรกรผู้ผลิตรายเล็ก ๆ
ได้รับความเดือดร้อนจากราคาผลผลิตต่ าเกินไป เช่น มันส าปะหลัง ข้าวเปลือก เป็นต้น

เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่ รหัสวิชา 20501 – 2202 หน้า 7