Page 17 - เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่

บทที่ 4

ปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับการผลิตพืชไร่

1. ปัจจัยที่เกี่ยวกับสภาพแวดล้อม

ปัจจัยที่เกี่ยวกับสภาพแวดล้อม ได้แก่ ดิน น้ า ธาตุอาหาร แสง อุณหภูมิ ความชื้น อากาศ ลม ความ
สูงและความลาดเท ซึ่งมีความส าคัญต่อการเจริญเติบโต และการให้ผลผลิตของพืชไร่ ผู้ผลิตต้องจัดการปัจจัยที่
เกี่ยวข้องดังกล่าวให้อยู่ในสภาพที่เหมาะสมตามหลักการและด้วยวิธีการที่ค านึงถึงสิ่งแวดล้อม

1. ดิน (soil)
ดินเกิดจากการสลายตัวตามธรรมชาติของวัตถุต้นก าเนิด และซากพืช ซากสัตว์ที่เน่าเปื่อยเป็นปัจจัย
ส าคัญในการผลิตพืชไร่ เนื่องจากดินมีส่วนประกอบของอินทรีย์วัตถุ อนินทรีย์วัตถุ น้ า และอากาศ ซึ่งเป็น
รากฐานของการเจริญเติบโตของพืช ส่วนประกอบที่เหมาะสมต่อการเจริญเติบโตของพืชไร่ คือ มีส่วนประกอบ
ของอนินทรีย์วัตถุ 45% อินทรีย์วัตถุ 5% น้ า 25% และอากาศ 25% โดยปริมาณน้ าและอากาศในดินจะมี

ความสัมพันธ์กันคือ ถ้าในดินมีมากอากาศก็จะมีน้อย และตรงกันข้ามถ้าน้ าในดินมีน้อยอากาศก็จะมีมาก

25%
45%

25%
5%
ภาพที่ 3.1 ส่วนประกอบของดินโดยปริมาตรที่เหมาะสมในการปลูกพืช
ที่มา : โดยนิพนธ์ เอี่ยมสุภาษิต (2552)
อนินทรีย์วัตถุ อินทรียวัตถุ อากาศ น้ า

1.1 ความส าคัญของดินที่มีต่อการเจริญเติบโตของพืชไร่
1.1.1 เป็นที่ยึดเกาะ ค้ าจุนของรากพืช ท าให้ล าต้นตั้งตรง แข็งแรง
1.1.2 เป็นแหล่งน้ าและอากาศ
1.1.3 เป็นแหล่งให้ธาตุอาหารของพืชไร่

1.1.4 เป็นที่อยู่ของจุลินทรีย์ที่เป็นประโยชน์ต่อพืชไร่
1.2 คุณสมบัติของดินที่เหมาะสมส าหรับการปลูกพืชไร่
1.2.1 มีแร่ธาตุอาหารพืชครบถ้วนเพียงพอแก่ความต้องการของพืช

1.2.2 มีความร่วนซุย โปร่ง
1.2.3 ระบายน้ าและอากาศดีเพื่อให้รากเจริญได้
1.2.4 มีสภาพความเป็นกรดเป็นด่างพอเหมาะ
1.2.5 ไม่มีสารเคมี สารพิษ และวัชพืชเจือปนอันอาจเป็นอันตรายแก่พืช หรือไม่เหมาะแก่การ
เจริญของเชื้อโรคต่าง ๆ ที่จะเป็นอันตรายแก่พืชได้

1.2.6 เก็บและรักษาความชื้นได้ดี
1.2.7 มีโครงสร้างที่สามารถป้องกันการพังทลายของดินและการสูญเสียอาหารธาตุต่าง ๆ ใน
ระหว่างฤดูการปลูกพืช

เอกสารประกอบการเรียนการสอนวิชาการผลิตพืชไร่ รหัสวิชา 20501 – 2202 หน้า 14