Page 111 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

3. Przymiotnik

Obie konstrukcje zostały użyte w poniższym przykładzie:
Mes chers amis, quand je mourrai,
Plantez un saule au cimetière.
J’aime son feuillage éploré.
La pâleur m’en est douce et chère,
Et son ombre sera légère
À la terre où je dormirai. (A. de Musset)
Zaimek przymiotny dzierżawczy pojawia się natomiast wszędzie tam, gdzie rzeczownik
nazywający przedmiot nieożywiony jest podmiotem w stosunku do czasownika
wyrażającego czynność (nie stan) lub został poprzedzony przyimkiem:
Le soleil se leva; ses rayons caressèrent la cime de la montagne.
J’ai visité ce musée et j’ai admiré la richesse de ses collections.

3. Uzgadnianie Accord
206 a) Formy leur, notre, votre, tak jak rzeczowniki, którym towarzyszą, pozostają w liczbie
1
pojedynczej :
o
1 Przed rzeczownikami, które nie mają liczby mnogiej:
Avez-vous pensé à votre avenir ? (Czy pomyśleliście o waszej przyszłości?)
o
2 Tam, gdzie jeden przedmiot jest wspólny dla wielu właścicieli:
Les Gaulois se réfugièrent dans leur citadelle. (Galowie schronili się w swojej twierdzy.)
b) Liczbę mnogą formy te przybierają natomiast:
o
1 Przed rzeczownikami, które występują tylko w liczbie mnogiej:
Nous avons ri à leurs dépens.
Ils ont cassé leurs lunettes. (Stłukli swoje okulary.)
2 Gdy zdanie wprowadza ideę wzajemności, porównania czy sumowania:
o
Nous avons échangé nos adresses pour rester en contact.
(Wymieniliśmy się adresami, żeby pozostać w kontakcie.)
Évaluons leurs qualités respectives.
Unissons nos voix.
o
3 Jeśli wiele przedmiotów należy do wielu właścicieli:
Les poules rassemblent leurs poussins sous leurs ailes.
(Kwoki zaganiają kurczęta pod swoje skrzydła.)
c) W przypadku, gdy do każdego z właścicieli należy tylko jeden przedmiot, w zależ-
ności od punktu widzenia używamy:
– liczby pojedynczej, gdy zamiarem jest ukazanie raczej typu niż konkretnego zbioru:
Les alouettes font leur nid dans les blés. (Skowronki wiją gniazdo na polach.)

– liczby mnogiej, gdy mamy na myśli wielość (konkretnych przedmiotów) lub
rozróżnienie szczegółów:
Les hirondelles ont fait leurs nids tout le long de cette corniche. (Jaskółki uwiły gniazda
wzdłuż tego gzymsu)
Ils prirent leurs manteaux et leurs chapeaux. (M. Brion)
1. W polskich odpowiednikach części przykładowych zdań występujących w § 206 nie używa się zaimków
przymiotnych dzierżawczych. (przyp. tłum.)
111