Page 120 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

3 Części

mowy

218 Tel może być przymiotnikiem lub zaimkiem.

W funkcji przymiotnika lub zaimka przymiotnego
a) Tel pełni rolę przymiotnika w funkcji przydawki, gdy ma znaczenie „podobny, tak
duży, tak silny” itp.
La pauvreté vaut mieux qu’une telle richesse. (J. de La Fontaine)
(Bieda jest lepsza od tak wielkiego bogactwa.)
Il ne faut pas manquer à de telles grâces. (J.B. Bossuet)

UWAGI
1. Tel jest często używany bez spójnika que – pełni wówczas funkcję wyrażenia porównaw-
czego; z powodu braku jasno określonych reguł uzgadnia się go bądź z pierwszym, bądź
z drugim wyrazem porównania:
Il bandait ses muscles, tel une bête qui va sauter. (A. de Saint-Exupéry)
(Napiął mięśnie, niczym drapieżnik szykujący się do skoku.)
La brûlure au centre de la poitrine rayonne tel un soleil. (J.M.G. Le Clézio)

2. Tel, po którym następuje que, może poprzedzać wyliczanie rozwijające użyty wcześniej
wyraz o znaczeniu ogólnym. Tel uzgadniamy wówczas z tym wyrazem:
Plusieurs langues, telles que le grec, le latin, l’allemand, etc., divisent les noms en trois
genres. (Akademia Francuska)

b) Tel stawiany przed rzeczownikiem jest zaimkiem przymiotnym nieokreślonym,
kiedy mówimy o osobach lub przedmiotach, których nie chcemy bądź nie możemy
dokładnie określić:
Il y a tel hôtel à Mons, où, le samedi, les gens des petites villes voisines viennent
exprès dîner, pour faire un repas délicat. (H. Taine) (Istnieje taki hotel w Mons, gdzie
w każdą sobotę mieszkańcy okolicznych miasteczek przybywają specjalnie, by zjeść
wykwintny posiłek.)

W funkcji zaimka
Tel pełni rolę zaimka nieokreślonego, gdy odnosi sie do jakiejś niesprecyzowanej
osoby lub przedmiotu; w takim użyciu występuje wyłącznie w liczbie pojedynczej:
Tel est pris qui croyait prendre.

UWAGA
Un tel zastępuje nazwę własną osoby, której nie chcemy lub nie możemy dokładnie
nazwać:
En l’an 1600 ou en l’an 1500, un tel, de tel village, a bâti cette maison pour y vivre avec
une telle son épouse. (P. Loti)

120