Page 125 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

5. Zaimek

227 Aby rzeczownik mógł być zastąpiony zaimkiem, musi być określony, to znaczy poprze-
dzony rodzajnikiem lub zaimkiem przymiotnym dzierżawczym, wskazującym itp.:
On cherche les rieurs, et moi je les évite. (J. de La Fontaine)
Je vous ai donné ce conseil; suivez-le.
Nie można zatem powiedzieć:
Vous avez tort et je ne l’ai pas.
Il a agi par jalousie, qui est un sentiment dangereux. 1

228 W języku francuskim wyróżnić można sześć rodzajów zaimków: osobowe, dzierżawcze,
wskazujące, względne, pytające i nieokreślone.

A. ZAIMKI OSOBOWE LES PRONOMS PERSONNELS

1. Definicja

229 Zaimki osobowe oznaczają istoty przez podkreślenie ich osoby gramatycznej, czyli
wskazując, że chodzi o:
– osobę, która mówi (pierwsza osoba): Je lis. Nous lisons.
– osobę, do której się mówi (druga osoba): Tu lis. Vous lisez.
– osobę, o której się mówi (trzecia osoba): Il lit. Ils lisent.
Jedynie w trzeciej osobie zaimek osobowy zastępuje wyrażony już wcześniej podmiot.

230 Podział zaimków osobowych:

1. os. 2. os. 3. os. Zaimek
zwrotny
(się, sobie)

L. poj. Nieakcen- Podmiot je tu il, elle
towane Dop. bliższe me te le, la se
Dop. dalsze me te lui se
bez przyimka
Akcen- moi toi lui, elle soi
towane
L. mn. Nieakcen- Podmiot nous vous ils, elles
towane Dop. bliższe nous vous les se
Dop. dalsze nous vous leur se
bez przyimka
Akcen- nous vous eux, elles soi
towane

1. Dawniej zaimek mógł zastępować rzeczownik nieokreślony: Si vous êtes si touchés de curiosité, exercez‑la
du moins en un sujet noble. (J. de La Bruyère)

125