Page 128 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

3 Części

mowy

233 Zaimek il stosowany jest jako podmiot nieosobowy z czasownikami w formie nieoso-
bowej, gdy po czasownikach tych występuje podmiot rzeczywisty:
Il neige. Il est arrivé un malheur.

b) Zaimek osobowy w funkcji dopełnienia
Le pronom personnel complément

234 Zaimek osobowy w funkcji dopełnienia ma najczęściej formę nieakcentowaną: me, te,
se, le, la, lui, nous, vous, les, leur:
On me voit, on lui nuit.
Formy akcentowane moi, toi, soi, lui, elle, nous, vous, eux, elles używane są jako dopełnienie:

1º Aby podkreślić dopełnienie użyte już wcześniej:
Je te salue toi la plus belle et je chante. (G. Miron)
2º Gdy zaimek osobowy w funkcji dopełnienia znajduje się w relacji z jednym lub
wieloma różnymi dopełnieniami tego samego rodzaju:
Il contemplait la foule sans distinguer ni moi ni personne.
3º W zdaniu, w którym występuje elipsa podmiotu i czasownika (§ 69, 1 ):
o
Qui blâme-t-on ? – Toi.
4º W trybie rozkazującym w formie twierdzącej, poza przypadkiem, gdy zaimek taki
poprzedza en i y:
Racontez-moi la jeunesse des rivières. (J. Mansour)
Ale: Donnez-m’en, menez-m’y.
5º Po przyimkach:
Je t’aimerai sans toi. (A.-M. Kegels)
À toi tout ce qui tisse nuit et jour à travers moi.
À toi la lagune où nous nous sommes connus. (A. Jouffroy)
6º Po konstrukcji ne… que (tylko) oraz z galicyzmem c’est … que (§ 33, N.B.):
On n’admire qu’elle.
C’est toi que je cherche.
UWAGI
1. W zdaniach podobnych do tych poniżej stosuje się formę akcentowaną zaimka osobowego
w funkcji dopełnienia, poprzedzoną przyimkiem à:
Ces ruines (…) à moi signalées. (P. Loti)
Cet héritage à lui légué. (M. Tournier)
Nie można zatem napisać: Ces ruines me signalées, les choses lui destinées, la lettre vous envoyée itd.

2. Funkcja zaimków osobowych niemających wartości gramatycznej i używanych jako wyrazy
dodatkowe (goûtez-moi cela) została przedstawiona w paragrafie 68, 3º.

235 Zaimka le używa się jako zaimka nieosobowego w funkcji dopełnienia:

1º Aby przedstawić lub zastąpić jakąś myśl bądź całe zdanie:
Tu te justifieras après, si tu le peux. (P. Corneille)
Nous le souhaitons tous, tu réussiras !
128