Page 136 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

3 Części

mowy

Jeśli takiej opozycji nie ma w zdaniu, zaimki wskazujące bliższe położenie oznaczają
to, co będzie za chwilę powiedziane, osobę lub przedmiot bądź osoby lub przedmioty,
które ma się przed sobą, o których się mówi albo o których będzie zaraz mowa:
Dites ceci de ma part à votre ami : qu’il se tienne tranquille. (Akademia Francuska)
(Proszę to przekazać swojemu przyjacielowi: niech siedzi cicho.)
Il m’a demandé une devise; je lui ai proposé celle-ci : « Toujours plus haut. »
Que votre ami se tienne tranquille : dites-lui cela de ma part. (Akademia Francuska)
Ils montèrent dans la Ford de Pellemont. Celui-ci était citoyen suisse et il avait obtenu
un permis de circuler. (P. Modiano)

UWAGI
1. Zaimki celui-là, ceux-là zastępują zaimki celui, ceux, jeśli zdanie względne, które je określa,
znajduje się po zdaniu głównym:
Ceux-là font bien qui font ce qu’ils doivent. (J. de La Bruyère)
2. Zaimek ça jest skróconą wersją zaimka cela. W XVII w. należał on do potocznej odmiany
języka. Dopiero w XIX i XX w. wszedł do odmiany standardowej, pozostając jednak słowem
mniej „eleganckim“ niż cela:
Je suis roi. Ça suffit. (V. Hugo)
Ça pourrait devenir dangereux pour elle. (A. Maurois)
3. Zaimki cela, ça w mowie potocznej mogą oznaczać również osoby:
Un juge, ça a des hauts et des bas. (A. Camus)

D. ZAIMKI WZGLĘDNE LES PRONOMS RELATIFS

1. Definicja

256 Zaimki względne pozwalają dodać do rzeczownika lub zaimka, który zastępują,
zdanie względne, uzupełniające lub opisujące dany rzeczownik lub zaimek:
Un loup survient à jeun qui cherchait aventure. (J. de La Fontaine)
Le premier pas, mon fils, que l’on fait dans le monde
Est celui dont dépend le reste de nos jours. (Voltaire)
Rzeczownik lub zaimek, do których odnosi się zaimek względny, w języku francuskim
zwane są poprzednikami (antécédent).

257 Zaimki względne dzielą się na proste i złożone:

qui }
que w rodzaju męskim i żeńskim oraz w liczbie pojedynczej i mnogiej
Formy
proste quoi : zazwyczaj w użyciu nieosobowym
}
dont
où w rodzaju męskim i żeńskim oraz w liczbie pojedynczej i mnogiej
Liczba pojedyncza Liczba mnoga
R. m. R. ż. R. m. R. ż.
Formy
złożone lequel laquelle lesquels lesquelles
duquel de laquelle desquels desquelles
auquel à laquelle auxquels auxquelles
136