Page 147 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

6. Czasownik

2. Czasowniki przechodnie i nieprzechodnie

Les verbes transitifs et intransitifs

285 Ze względu na możliwość posiadania dopełnienia bądź jego brak czasowniki dzielimy
na przechodnie i nieprzechodnie.

Zarówno w jednej, jak i w drugiej kategorii mogą występować czasowniki zwrotne,
a do czasowników nieprzechodnich należą także czasowniki w formie nieosobowej.

a) Czasowniki przechodnie Les verbes transitifs

1
286 Czasowniki przechodnie wyrażają czynność przechodzącą z podmiotu na osobę lub
przedmiot; wymagają one dopełnienia (bez którego ich znaczenie byłoby niepełne,
niejako niedopowiedziane i pozbawione punktu odniesienia).

Musi więc zaistnieć ścisły związek między:

– osobą lub przedmiotem, które wykonują czynność;
– osobą lub przedmiotem, do których skierowana jest czynność.
o
1 Z czasownikami przechodnimi przyjmującymi dopełnienie bliższe mamy do
czynienia, gdy ich dopełnienie jest wprowadzane bez użycia przyimka (§ 48):
Mon frère a acheté un nouveau jeu

o
2 Z czasownikami przechodnimi przyjmującymi dopełnienie dalsze mamy do
czynienia, gdy ich dopełnienie jest wprowadzane za pomocą przyimka (§ 51):
J’ use de ce remède
Nous pensons à nos parents

UWAGA
Niektóre czasowniki przechodnie mogą mieć jednocześnie oba dopełnienia, tj. bliższe i dalsze:
une revue
Je commande
au
libraire
b) Czasowniki nieprzechodnie Les verbes intransitifs

Czasowniki nieprzechodnie wyrażają czynność nieprzechodzącą z podmiotu na
osobę lub na przedmiot; nie mają one zatem dopełnienia, jednak wraz z podmiotem
w pełni oddają znaczenie danej czynności:
La terre tourne

Le chien dort

1. Stąd francuska nazwa: verbes transitifs (z łacińskiego transire – przechodzić). (przyp. tłum.)

147