Page 153 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

6. Czasownik

o
3 tryb rozkazujący (impératif), gdzie czynność przedstawiona jest w formie rozkazu,
upomnienia bądź życzenia:
Mangez. (Jedzcie.)

o
4 tryb łączący (subjonctif), przedstawiający czynność jako możliwą bądź też zwią-
zaną z konkretnymi emocjami (pragnieniem, życzeniem, prośbą, chęcią itd.):
Je veux que tu manges. (Chcę, żebyś zjadła.)
Vivement que je mange !
Trybowi temu nie odpowiadają w języku polskim odrębne formy czasownikowe;
subiektywne odniesienia do danej czynności czy też emocje z nią związane wyrażane
są za pomocą czasu przeszłego użytego w zdaniu podrzędnym wprowadzonym
przez spójnik „żeby”.

b) Tryby nieosobowe Les modes impersonnels

W języku francuskim występują dwa tryby nieosobowe, w których czasownik nie
odmienia się przez osoby:

o
1 bezokolicznik (infinitif), będący rzeczownikową formą czasownika, który po
prostu nazywa daną czynność:
Manger. Courir.

2 imiesłów (participe), będący przymiotnikową formą czasownika, który wyraża
o
czynność w postaci przymiotnika:

Son manteau mangé des mites lui donnait un curieux air. (Jego zjedzony przez mole
płaszcz nadawał mu dziwaczny wygląd.)
Mon frère mangeant sans arrêt, il ne cesse de grossir. (Mój jedzący bez ustanku brat
nie przestaje tyć.)

UWAGA
Poza tymi dwoma trybami bezosobowymi należy także wyróżnić imiesłów przysłówkowy
współczesny (gérondif), mający formę imiesłowu czasu teraźniejszego, poprzedzonego
partykułą en. Ta przysłówkowa forma czasownika wyraża czynność równoczesną z czynnością
wyrażoną przez czasownik w zdaniu nadrzędnym, wskazując na okoliczności jej zaistnienia:
En mangeant sainement, vous resterez mince. (Jedząc zdrowo, pozostaniecie szczupli.)

5. Czasy Les temps

a) Przeszły, teraźniejszy i przyszły Passé, présent et futur

295 Czasy są formami, jakie przyjmuje czasownik, aby usytuować czynność w jednym
z trzech czasów rzeczywistych: teraźniejszości, przeszłości, przyszłości.
Teraźniejszość
Przeszłość Przyszłość

153