Page 273 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

F. Zdania podrzędne okolicznikowe

UWAGI
1. Niektóre wyrażenia określające czas lub przypuszczenie mogą również służyć wyrażeniu
opozycji; są to alors que (a tymczasem), alors même que (a w tym samym momencie), lors
même que (gdy tymczasem), si (jeśli), même si (nawet jeśli), quand (kiedy), quand même
(mimo to), quand bien même (mimo tego, że), tandis que (podczas gdy):
Celui-ci avance alors que celui-là recule.
Si la parole est d’argent, le silence est d’or.
Quand vous le jureriez, on ne vous croirait pas.
Tout le monde la croit heureuse, tandis qu’elle est rongée de soucis.
2. Zgodnie ze słownikiem Littrégo malgré que używa się jedynie w połączeniu z wyrażeniem en
avoir:
Malgré qu’il en ait (= en dépit de lui), nous savons son secret. (Akademia Francuska)
Z kolei wyrażenie malgré que w znaczeniu bien que jest coraz częściej spotykane zarówno
w języku potocznym, jak i w literackim:
De mes quatre chevaux, il en était un qu’on nommait encore « le poulain », malgré qu’il
eût trois ans passés. (A. Gide)
3. Obecnie spotyka sią dość często wyrażenie aussi… que zamiast si… que w roli elementu
wprowadzającego zdanie okolicznikowe opozycji:
Aussi étouffant qu’il fasse dans le parc, nous y respirerons mieux. (Fr. Mauriac)
4. Spójnik que, używany samodzielnie, może niekiedy służyć do wprowadzania relacji opozycji:
Qu’il ait commis cet accident involontairement, il n’en sera pas moins condamné.

b) Użycie trybów
L’emploi du mode

475 Zazwyczaj orzeczenie zdania okolicznikowego opozycji występuje w trybie subjonctif:
Quel que soit son raffinement, le style a toujours quelque chose de brut. (R. Barthes)
Quelques précautions que vous preniez, restez vigilants.
Bien qu’il soit malade, il nous a rejoints.

UWAGI
1. Wyrażenia takie, jak quand, quand même, quand bien même, alors même que, lors même que,
wprowadzające opozycję, wymagają zastosowania conditionnel:
Quand bien même vous insisteriez, je ne vous le donnerais pas.
2. Wyrażenia takie, jak tandis que, alors que, wprowadzające opozycję, wymagają zastosowania
indicatif lub conditionnel w zależności od znaczenia:
Sa santé décline alors qu’on le croyait guéri. (Akademia Francuska)
Vous reculez, alors qu’il faudrait avancer.
3. Wyrażenie tout … que, zgodnie z dawnymi zasadami, wymaga zastosowania po nim indicatif:
Tout Picard que j’étais, j’étais un bon apôtre. (J. Racine)
Tout ivre qu’il était, il a paru très intéressé. (G. Simenon)
Jednak współcześnie bardzo często wyrażenie to występuje w konstrukcji z trybem subjonctif:
Il avait en lui, tout vieux qu’il fût, des coins d’âme d’enfant qui n’avait pas vieilli. (R. Bazin).
Tout simple qu’il soit, il a déjà deviné. (Fr. Mauriac)

273