Page 281 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

H. Zdania podrzędne dopełnienia rzeczownika lub zaimka

UWAGI
1. Zdanie podrzędne wprowadzane przez spójnik que i uściślające rzeczowniki takie, jak bruit
(plotka, pogłoska), certitude (pewność), conviction (przekonanie), crainte (obawa), espoir
(nadzieja), fait (fakt), nouvelle (nowina), opinion (opinia), preuve (dowód), sentiment (uczucie,
wrażenie)…, jest zdaniem podrzędnym określającym rzeczownik¹:
L’espoir qu’elle guérira me soutient.
On a donné la preuve que l’accusé est innocent.
La nouvelle que l’ennemi approchait jeta partout la consternation.
J’ai le sentiment que cette femme dit la vérité.
L’espoir me soutient

qu’
elle guérira
2. Wspomnieliśmy już wcześniej (§ 457, Uwaga 2), że niektóre spośród zdań podrzędnych
względnych, jak na przykład zdanie: Votre ami est là qui attend ; je le vois qui arrive, mogą być
postrzegane jako zdania podrzędne orzecznikowe.
3. Zdania podrzędne względne, uściślając rzeczownik lub zaimek, mogą wyrażać cel, przyczynę,
warunek, skutek itd., mają zatem funkcję podobną do zdania podrzędnego okolicznikowego:
Je cherche un médecin qui puisse me guérir. [cel]
L’espoir est nécessaire aux sans-emploi, qui doivent garder un but dans l’existence.
[przyczyna]

b) Użycie trybów L’emploi du mode

486 Orzeczenie zdania podrzędnego dopełnienia rzeczownika lub zaimka występuje:

– W trybie indicatif, jeżeli zdarzenie rzeczywiście ma, miało lub będzie mieć miejsce:
Elle écoute le bruit étrange que fait le vent dans les structures métalliques. (J.M.G. Le Clézio)
J’ai choisi la solution que le bon sens me dictait.

– W trybie subjonctif, gdy mowa o fakcie rozważanym w myślach i zabarwionym
subiektywnie, w szczególności zaś:
o
1 Gdy zdanie podrzędne określa cel możliwy do osiągnięcia lub skutek:
Je voudrais inventer une machine qui me fasse voyager dans le temps.
Je cherche un médecin qui puisse me guérir.
o
2 Gdy jego poprzednik jest określany przez przymiotnik w stopniu najwyższym
lub jedno z wyrażeń: le seul (jedyny), l’unique (wyjątkowy), le premier (pierwszy),
le dernier (ostatni):
Le meilleur auxiliaire que puisse trouver la discipline, c’est le danger. (A. de Vigny)
Je vais continuer d’écrire sur ma mère. Elle est la seule femme qui ait vraiment compté
pour moi. (A. Ernaux)

1. Niektórzy językoznawcy zaliczają je do zdań podrzędnych w funkcji dopowiedzenia; inni widzą w nim
zdanie w funkcji dopełnienia bliższego czasownika utworzonego od określanego przez zdanie rzeczow-
nika (l’espoir que – espérer que).

281