Page 48 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser
P. 48
2 Części
składowe zdania
UWAGI
1. Dopełnienie bliższe i dalsze znajdują się zwykle po czasowniku. Poprzedzają one czasownik,
jeżeli:
a) W funkcji dopełnienia występuje zaimek osobowy (§ 236):
Je vous écoute, je lui obéis.
b) Mamy do czynienia ze zwrotami pytającymi lub wykrzyknikowymi oraz z pewnymi stałymi
związkami frazeologicznymi:
Que dites-vous ? Quel livre prenez-vous ?
À quoi pensez-vous ? Quel courage elle montre !
À quels dangers il s’expose !
Chemin faisant. À Dieu ne plaise !
c) Mamy zamiar podkreślić ich znaczenie, stawiając je na początku zdania; należy wówczas
powtórzyć dopełnienie przy pomocy zaimka osobowego:
Le bien, nous le faisons. (J. de La Fontaine)
Cette décision, je m’y tiendrai.
2. Jeżeli czasownik ma kilka dopełnień bliższych lub dalszych, w zasadzie powinny one być
wyrażone tymi samymi częściami mowy:
J’ai perdu ma force et ma vie. (A. de Musset)
Prenez ceci et cela.
Il sait lire et écrire.
Elle a écrit à ses parents et à ses amis.
W minionych epokach, np. w klasycyzmie, traktowano ten problem swobodniej niż dziś;
należy jednak podkreślić, że również współcześnie dopuszcza się pewną dowolność:
Ah ! savez-vous le crime et qui vous a trahie ? (J. Racine)
Elle savait la danse, la géographie, le dessin, faire de la tapisserie et toucher du
piano. (G. Flaubert)
Tu veux partir et que je te suive. (M. Barrès)
o
2 Okolicznik (complément circonstanciel)
55 Okolicznik to wyraz lub grupa wyrazów, które uzupełniają znaczenie czasownika,
wprowadzając dodatkowe informacje dotyczące czynności (czas, miejsce, przyczyna,
cel itp.):
Vers le soir, je me revêtis de mes armes (…), et sortant secrètement du château,
j’allai me placer sur le rivage… (F.R. de Chateaubriand)
Je me revêtis et j’ allai
vers de
le soir mes armes sortant me placer
du sur
secrètement château le rivage
48
