Page 99 - Gramatyka francuska Grevisse wersja pełna bez hasła mcourser

3. Przymiotnik

2. Liczba mnoga przymiotników

Le pluriel des adjectifs qualificatifs

a) Tworzenie liczby mnogiej za pomocą spółgłoski -s
Formation du pluriel en -s

168 Liczbę mnogą przymiotników tworzy się przez dodanie do formy liczby poje-
dynczej przymiotnika spółgłoski -s, która nie jest wymawiana (z wyjątkiem łączeń
międzywyrazowych):
Un vin pur. Des vins purs.
L’eau pure. Les eaux pures.
Wszystkie przymiotniki rodzaju żeńskiego mają w liczbie mnogiej końcówkę -s. Poniższe zasady
dotyczą zatem jedynie liczby mnogiej przymiotników rodzaju męskiego.

169 Przymiotniki zakończone na -s lub -x nie zmieniają formy w liczbie mnogiej:
Un argument bas et haineux. Des arguments bas et haineux.

b) Tworzenie liczby mnogiej za pomocą spółgłoski -x
Formation du pluriel en -x

170 Większość przymiotników o końcówce -al w liczbie mnogiej zmienia ją na -aux:
Un homme loyal. Des hommes loyaux.
Wyjątek stanowią przymiotniki: bancal, fatal, final, naval, których liczba mnoga tworzona jest
przez dodanie końcówki -als:
Des enfants bancals. Les rocs fatals. (A. de Vigny)
Sons finals. (É. Littré) Combats navals. (Akademia Francuska)
W przypadku niektórych przymiotników zakończonych na -al liczba mnoga występuje rzadko lub
nie jest jednoznacznie ustalona, zatem przymiotniki takie, jak: austral, boréal, glacial, initial, jovial,
martial, matinal, natal, pascal, théâtral itd. w liczbie mnogiej mogą przyjmować końcówkę -als:
De glacials coups de vent. (Alain-Fournier)
Istnieje również możliwość zastosowania końcówki -aux:
Sarcasmes glaciaux. (F. Vandérem)
Propos initiaux. (G. Duhamel)
Critiques théâtraux. (J. Giraudoux)
Hommages matinaux. (J. Romains)

UWAGA
Przymiotnik banal, oznaczający termin pochodzący z czasów feudalnych (wspólny), w liczbie
mnogiej przyjmuje formę banaux:
Des fours banaux.
Natomiast w znaczeniu „banalny” zaś ma on w liczbie mnogiej formę banaux lub banals:
Des compliments banals. (Akademia Francuska)
Quelques mots banaux. (R. Rolland)

99