Page 11 - วารสารสุขภาพ สำนักอนามัย ปีที่ 6 ฉบับที่ 4
P. 11
2. สุขภาพทางจิต
คือ การไม่มีโรคภัยทางจิตใจ เช่น ไม่มีภาวะซึมเศร้า ภาวะวิตกกังวล โรคจิตเภท (ที่บางคนเรียกว่า
เป็นคนบ้า) เป็นต้น
3. สุขภาพทางปัญญา
คือ ความรู้ทั่ว รู้เท่าทันและความเข้าใจอย่างแยกได้ในเหตุผลแห่งความดี ความชั่ว ความมีประโยชน์
และความมีโทษ ซึ่งน�าไปสู่ความมีจิตอันดีงามและเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ การฝึกให้มีสุขภาพทางปัญญานั้น วิธีง่ายๆ
ทางหนึ่งก็คือการฝึกปฎิบัติตามหลักค�าสอนของทุกศาสนา ดังจะเห็นได้จากคนรวยจ�านวนมากก็ยังนิยมเข้าวัด ฟังธรรม
นั่งสมาธิ เนื่องจากปฏิบัติแล้วเกิดความสุขทางปัญญานั่นเอง
4. สุขภาพทางสังคม
มีคนกล่าวว่า “มนุษย์เป็นสัตว์สังคม ย่อมไม่อาจอยู่ตามล�าพังได้” เริ่มจากหน่วยเล็กสุด คือ ต้องมี
ครอบครัวที่ดี รักใคร่เอาใจใส่ดูแลกัน อยู่อาศัยในชุมชน หมู่บ้านที่ดี มีอัธยาศัยที่ดี เกื้อกูลกัน จนถึงปฏิบัติตัวเป็น
พลเมืองที่ดีของชาติ และเป็นพลโลก (พลเมืองของโลก) ที่ดีด้วย
ประเด็นสุดท้ายคือ ภาวะสุขภาพทั้ง 4 ด้านนี้จะต้องเชื่อมโยงกัน
เป็นองค์รวมอย่างสมดุล องค์รวมแปลว่าครบถ้วน ไม่ขาดด้านใดด้านหนึ่งไป
ส่วนสมดุลแปลว่าต้องมีในปริมาณที่พอเหมาะพอดี เหมาะสมกันในแต่ละด้าน
ของแต่ละคน เรื่องนี้เป็นเรื่องส�าคัญดังจะยกตัวอย่างเช่น ลุงแดงไม่มีโรค
ทางกายใดๆ แต่มีนิสัยเป็นคนเครียด โมโหร้ายอยู่เป็นประจ�า เมื่อเทียบกับ
ป้าส้มซึ่งแม้จะป่วยเป็นโรคความดันโลหิตสูงและโรคเบาหวานแต่ก็ดูแล
ตนเองเป็นอย่างดี ทานยาอย่างต่อเนื่อง และเข้าใจว่าเกิด แก่ เจ็บ ตายเป็นเรื่อง
ธรรมดา ไม่เครียด ไม่กังวล เป็นอาสาสมัครของชมรมผู้สูงอายุ ช่วยเหลือ
ผู้ป่วยรายอื่นเป็นประจ�า ก็สามารถกล่าวได้ว่าป้าส้มมีภาวะสุขภาพที่ดีกว่า
ลุงแดง
ท้ายนี้ผมขอให้ท่านผู้อ่านทุกท่านสละเวลาใส่ใจดูแลสุขภาพของท่านเองให้ครบถ้วน
เพื่อให้สุขภาพอยู่กับท่านไปตลอดครับ
(May the health
be with you)
วารสารสุขภาพ 11
ส�านักอนามัย
