Page 12 - วารสารสุขภาพ สำนักอนามัย ปีที่ 6 ฉบับที่ 4
P. 12
สุขภาพ ผู้สูงวัย
โรคกระดูกพรุน
การป้องกัน โรคกระดูกพรุน
รัตนา มูลนางเดียว
นักวิชาการสาธารณสุขช�านาญการ
กองสร้างเสริมสุขภาพ
ส�านักอนามัย กรุงเทพมหานคร
โรคกระดูกพรุน คืออะไร
โรคกระดูกพรุน คือ ภาวะที่เนื้อกระดูกผุกร่อน
ไปจากปกติ เนื้อกระดูกอาจลดลงจนถึงขั้นอันตราย
จากโครงกระดูกที่เคยแข็งแกร่งอาจเปลี่ยนเป็น
โครงกระดูกที่ผุกร่อน พร้อมจะเกิดการแตกหักได้ทุกเมื่อ
แม้เพียงแค่การยกของหนักหรือการถูกกระทบกระแทก ผู้ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิด
เล็กน้อยเท่านั้น
โรคกระดูกพรุน
สาเหตุของโรคกระดูกพรุน
1. ผู้สูงอายุทั้งเพศชายและเพศหญิง โดยเฉพาะ
โดยปกติเนื้อเยื่อจะมีการเสื่อมสลายและ ในผู้หญิง
จะมีการสร้างเสริมได้ตลอดเวลาตั้งแต่วัยเด็กจนถึงวัยรุ่น 2. ผู้หญิงที่ได้รับการผ่าตัดเอารังไข่ออกทั้ง 2 ข้าง
ในช่วงวัยนี้กระดูกจะแข็งแรง เนื่องจากการมีเนื้อกระดูก 3. ผู้หญิงหลังวัยหมดประจ�าเดือน
เพิ่มมากกว่าการสูญเสีย แต่หลังจากนี้คือเมื่ออายุ 30 ปีขึ้นไป 4. ผู้ที่มีประวัติบุคคลในครอบครัวเคยเป็น
กระบวนการเสริมสร้างกระดูกจะเริ่มลดลงทั้งเพศชาย โรคกระดูกพรุนหรือมีประวัติกระดูกหัก
และเพศหญิง ซึ่งโดยปกติเพศหญิงจะมีมวลกระดูกน้อย จากโรคกระดูกพรุน
กว่าเพศชายและเมื่อถึงวัยหมดประจ�าเดือน เพศหญิง 5. ผู้ที่มีรูปร่างผอมบาง
จะยิ่งมีอัตราการสูญเสียมากกว่าการสร้างกระดูก 6. ผู้ที่ดื่มสุราหรือเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
โดยปกติกระบวนการสร้างและสลายกระดูกของ และผู้ที่สูบบุหรี่จัด
เซลล์สร้างกระดูก (Osteoblast) ซึ่งท�าหน้าที่สร้างกระดูก 7. ผู้ที่ได้รับยาบางชนิดเป็นเวลานาน เช่น
เพื่อทดแทนการสลายกระดูกจากเซลล์สลายกระดูก ยาสเตียรอยด์ ไทร็อกซิน ยากันชัก
(Osteoclast) มีผลท�าให้กระดูกแข็งแรง เพราะเมื่อ 8. ผู้ที่มีพฤติกรรมนั่งๆ นอนๆ ไม่ออกก�าลังกาย
มีการสลายกระดูกเพิ่มขึ้น ก็จะมีการสร้างทดแทน ท�างานนั่งโต๊ะ และผู้ที่ต้องท�างานอยู่ในร่ม
อย่างสมดุลย์ แต่ถ้ามีการสร้างทดแทนน้อยกว่าการสลาย ตลอดเวลา
ก็จะมีผลท�าให้กระดูกพรุน
12 วารสารสุขภาพ
ส�านักอนามัย