Page 115 - OB

แรงจูงใจ 99

ปัจจัยอนามัย ปัจจัยจูงใจ

 นโยบำยและกำรบริหำรงำนในองค์กำร  ควำมรู้สึกประสบควำมส ำเร็จในงำน

 กำรบังคับบัญชำและควบคุมดูแล  ควำมรู้สึกว่ำได้รับกำรยอมรับนับถือ
 ควำมสัมพันธ์กับบุคคลอื่นๆ  ลักษณะงำนที่มีควำมท้ำทำยและน่ำสนใจ

 เงื่อนไขและสภำพในกำรท ำงำน  ควำมรับผิดชอบในงำน

 ค่ำจ้ำงเงินเดือน  ควำมก้ำวหน้ำในอำชีพ

 ควำมปลอดภัยในกำรท ำงำน  กำรเจริญเติบโตขององค์กำร

ระดับสูง 0 ระดับสูง
ด้านลบ job dissatisfaction job satisfaction ด้านบวก

(ลดความไม่พึงพอใจในการท างาน) (เพิ่มความพึงพอใจในการท างาน)

ภาพที่ 5.5 ทฤษฎีสองปัจจัย

ที่มา : ดัดแปลงจำก Herzberg as cited in Robbins & Judge (2013, p. 206)

1.4.1 ปัจจัยอนำมัยหรือปัจจัยค ้ำจุน (hygiene factors) เป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
กับควำมรู้สึกทำงลบที่มีต่อกำรท ำงำน โดยส่งผลต่อควำมไม่พึงพอใจในกำรท ำงำน เช่น

เงินเดือน ควำมมั่นคงในงำน กำรบังคับบัญชำ นโยบำยขององค์กำร หรือควำมสัมพันธ์กับ

บุคคลอื่นๆ เป็นต้น ซึ่ง เฮอร์ซเบอร์ก เชื่อว่ำเป็นปัจจัยพื้นฐำนที่องค์กำรต้องมี (a must) เพื่อไม่ให้
พนักงำนเกิดควำมไม่พึงพอใจในกำรท ำงำน แต่ไม่ได้เป็นปัจจัยที่ช่วยจูงใจให้พนักงำนสร้ำง

ผลงำนเพิ่มสูงขึ้น

1.4.2 ปัจจัยจูงใจ (motivation factors) เป็นปัจจัยที่เกี่ยวข้องกับควำมรู้สึก
ทำงบวกที่มีต่อกำรท ำงำน โดยส่งผลต่อควำมพึงพอใจในกำรท ำงำน เช่น ควำมรับผิดชอบใน

กำรท ำงำน กำรเลื่อนขั้นเลื่อนต ำแหน่ง กำรยอมรับนับถือ หรือโอกำสควำมก้ำวหน้ำในหน้ำที่

กำรงำน เป็นต้น ซึ่ง เฮอร์ซเบอร์ก เชื่อว่ำเป็นปัจจัยที่องค์กำรควรมี (ought to) เพื่อให้พนักงำน

เกิดควำมพึงพอใจในกำรท ำงำน โดยจะช่วยจูงใจให้พนักงำนสร้ำงผลงำนที่เพิ่มสูงขึ้น
ทั้งนี้ เฮอร์ซเบอร์ก ได้อธิบำยเพิ่มเติมว่ำ ปัจจัยที่ท ำให้พนักงำนเกิดควำมพึง

พอใจในกำรท ำงำนหรือไม่พึงพอใจในกำรท ำงำนนั้น เป็นปัจจัยที่ไม่ได้อยู่ตรงข้ำมกัน กล่ำวคือ

หำกองค์กำรใดมีกำรให้ปัจจัยอนำมัยแก่พนักงำน ก็ไม่ได้หมำยควำมว่ำจะท ำให้พนักงำนเกิด