Page 116 - OB
P. 116
100 บทที่ 5
ควำมพึงพอใจในกำรท ำงำนขึ้น เป็นเพียงกำรท ำให้ควำมไม่พึงพอใจในกำรท ำงำนของ
พนักงำนลดลงจนไปถึงจุดที่ไม่มีควำมไม่พึงพอใจในกำรท ำงำน ซึ่งจะอยู่ไม่เกินจุดตรงกลำงที่
เป็นเลขศูนย์ดังภำพที่ 5.5 ตรงกันข้ำม หำกองค์กำรไม่ได้มีกำรให้ปัจจัยจูงใจแก่พนักงำน ก็
ไม่ได้หมำยควำมว่ำจะท ำให้พนักงำนเกิดควำมไม่พึงพอใจในกำรท ำงำน เป็นเพียงแต่ไม่
สำมำรถสร้ำงควำมพึงพอใจในกำรท ำงำนของพนักงำนให้เกิดขึ้นได้
1.5 ทฤษฎีเอ็กซ์ทฤษฎีวาย ( theory X and theory Y) โดย Douglas McGregor ได้
ศึกษำและพัฒนำทฤษฎีเอ็กซ์ทฤษฎีวำย ซึ่งได้แบ่งลักษณะนิสัยของคนท ำงำน โดยแบ่งเป็น 2
ประเภท ได้แก่ คนท ำงำนที่เป็นแบบทฤษฎีเอ็กซ์ และคนท ำงำนที่เป็นแบบทฤษฎีวำย ซึ่งผู้เขียน
ได้สรุปเป็นแผนภำพ ดังแสดงรำยละเอียดในภำพที่ 5.6
ทฤษฎีเอ็กซ์ ทฤษฎีวาย
• เป็นคนเกียจคร้ำน • เป็นคนขยัน
• ไม่ชอบท ำงำน • มองว่ำงำนเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต
• หลีกเลี่ยงควำมรับผิดชอบในงำน • มีควำมรับผิดชอบในงำน
• มีควำมทะเยอะทะยำนต ่ำ • สำมำรถสร้ำงแรงกระตุ้นหรือจูง
ใจตนเองให้ท ำงำนได้
ภาพที่ 5.6 ทฤษฎีเอ็กซ์ทฤษฎีวำย
1.5.1 ทฤษฎีเอ็กซ์ (theory X) เป็นกำรมองคนท ำงำนในแง่ลบ โดยมองว่ำ
ธรรมชำติของคนประเภทนี้ เป็นคนเกียจคร้ำน ไม่ชอบท ำงำน มักหลีกเลี่ยงควำมรับผิดชอบใน
งำนและมีควำมทะเยอะทะยำนต ่ำ ดังนั้น แนวทำงในกำรบริหำรคนแบบเอ็กซ์ เพื่อให้สำมำรถ
ท ำงำนได้บรรลุเป้ ำหมำยคือ องค์กำรจะต้องมีกำรออกค ำสั่งบังคับ มีกำรควบคุมกำรท ำงำน
อย่ำงใกล้ชิด และมีกำรออกกฎระเบียบควบคุมวินัยและใช้กำรลงโทษเป็นหลัก
1.5.2 ทฤษฎีวำย (theory Y) เป็นกำรมองคนท ำงำนในแง่บวก โดยมองว่ำ
ธรรมชำติของคนประเภทนี้ เป็นคนขยัน มองว่ำงำนเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต มีควำมรับผิดชอบ
ในงำน ตลอดจนสำมำรถสร้ำงแรงกระตุ้นหรือจูงใจตนเองให้ท ำงำนได้ ดังนั้น แนวทำงในกำร
บริหำรคนแบบวำย เพื่อให้สำมำรถท ำงำนได้บรรลุเป้ ำหมำยคือ องค์กำรจะต้องมอบหมำยงำน