Page 239 - OB
P. 239
โครงสร้างองค์การ และวัฒนธรรมองค์การ 223
องค์การออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ วัฒนธรรมหลักหรือวัฒนธรรมเด่น และวัฒนธรรมย่อย ซึ่งมี
รายละเอียด ดังนี้
3.1 วัฒนธรรมหลักหรือวัฒนธรรมเด่น (dominant culture) เป็นค่านิยมหรือ
ความเชื่อหลักขององค์การ โดยวัฒนธรรมหลักเปรียบเสมือนบุคลิกภาพขององค์การ ซึ่งท าให้
องค์การมีเอกลักษณ์ที่แตกต่างจากองค์การอื่นๆ ตลอดจนวัฒนธรรมหลักจะมีอิทธิพลต่อความ
เชื่อและพฤติกรรมของสมาชิกทุกคนในองค์การ โดยสมาชิกทุกคนจะต้องยึดถือและปฏิบัติ
ร่วมกันตามวัฒนธรรมหลักขององค์การอย่างเคร่งครัด ตัวอย่างเช่น วัฒนธรรมองค์การของ
บริษัทโตโยต้า ซึ่งน ามาใช้เป็นมาตรฐานเดียวกันกับบริษัทโตโยต้าทั่วโลก โดยเป็นที่รู้จักกันใน
ค าว่า วิถีโตโยต้า (The Toyota Way) ซึ่งประกอบด้วย 2 เสาหลักคือ คือ การปรับปรุงอย่าง
ต่อเนื่อง (continuous improvement) และการยอมรับนับถือซึ่งกันและกัน (mutual respect) เพื่อ
ผลักดันให้พนักงานเกิดความพยายามในการคิด เรียนรู้ และปรับปรุงการท างานของตนอย่าง
ต่อเนื่อง ตลอดจนให้ความส าคัญกับทรัพยากรมนุษย์ โดยบริษัทโตโยต้าเชื่อว่าความส าเร็จของ
องค์การเกิดขึ้นจากความพยายามของทุกคนและการจัดการทีมงานที่ดี (โตโยต้ามอเตอร์
ประเทศไทย, 2556) เป็นต้น ทั้งนี้ เพื่อให้วัฒนธรรมหลักขององค์การเป็นแนวทางแก่พนักงาน
ส าหรับการใช้ชีวิตและการท างานภายในองค์การอย่างเป็นหนึ่งใจเดียวกัน โดยผู้บริหารไม่
จ าเป็นจะต้องติดตามการท างานของพนักงานอย่างเคร่งครัด แต่จะใช้การบริหารวัฒนธรรมหลัก
ขององค์การซึ่งเป็นกระบวนการทางสังคม ในการท าหน้าที่เป็นกรอบบรรทัดฐานในการควบคุม
และขัดเกลาพฤติกรรมการท างานของพนักงานแทน
3.2 วัฒนธรรมกลุ่มย่อย (subculture) เป็นค่านิยมและความเชื่อของแต่ละกลุ่มคน
ในองค์การ ซึ่งวัฒนธรรมกลุ่มย่อยอาจมีความแตกต่างไปตามแต่ละกลุ่มคน ได้แก่ เพศ ช่วงวัย
เชื้อชาติ อาชีพ ที่แตกต่างกัน ตัวอย่างเช่น บุคคลที่ท างานอยู่ในฝ่ายทรัพยากรมนุษย์จะมีค่านิยม
หรือวัฒนธรรมกลุ่มย่อมที่สมาชิกจะมีความเห็นอกเห็นใจคนอื่น โดยมักใช้อารมณ์ความรู้สึก
ในตัดสินใจมากกว่าจะใช้เหตุผลและท าตามกฎระเบียบอย่างเคร่งครัด เป็นต้น อย่างไรก็ตาม
ในบางครั้งวัฒนธรรมกลุ่มอาจมีความขัดแย้งกับวัฒนธรรมหลักขององค์การ ซึ่งจะท าบุคคลมี
ความคิดและแสดงพฤติกรรมเปลี่ยนไปตามกลุ่มสมาชิก