Page 104 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik
P. 104
Mitcherlix tomonidan tavsiya etilgan 1)NR; 2)NK; 3) PK; 4) NPK-
kо‘rinishdagi tizimda о‘g‘itsiz variant tushirib qoldirilgan, qaysiki tajribada
о‘g‘itlarning ijobiy yoki salbiy natija berishini kо‘rsatib bera olmaydi.
О‘g‘it shakllari bо‘yicha. Dala tajribalarida о‘g‘it shaklini tо‘g‘ri tanlash
muhim ahamiyatga ega. Ma’lumki, azotli о‘g‘itlarning о‘zi turli shakllarda
(NH 4NO 3, (NH 4) 2SO 4, NaNo 3, Ca(NO 3), CO(NH 2) 2 va h.k.) ishlab chiqariladi. Bu
о‘g‘itlarning ayrimlari fiziologik jihatdan esa nordon, ayrimlari ishqoriy bо‘lib,
tuproq xususiyatlari va о‘simliklarning oziqlanishiga turlicha ta’sir kо‘rsatadi.
Odatda о‘g‘it turlari ustidagi dala tajribalardan keyin о‘g‘it shakllari ustidagi
tajribalar о‘tkaziladi.
О‘g‘it shakllari ustida о‘tkaziladigan tajribalarda avvalam bor nazorat varianti
vazifasini bajaradigan fon tо‘g‘ri tanlanishi lozim. Dala tajribalarining unumdorlik
jihatdan bir jinsli bо‘lgan moydonda о‘tkazilishiga va о‘g‘itni bir tekis
taqsimlanishiga katta e’tibor beriladi.
О‘g‘it shakllari bо‘yicha о‘tkaziladigan dala tajribalari tizimlariga quyidagi
misollarni keltirish mumkin:
I. Kaliyli о‘g‘it shakllari о‘rganiladigan tajriba:
1) NP(fon); 2) NP+KCl; 3) NP+40%li kaliy tuzi; 4) NP+K 2SO 4.
P. Azotli о‘g‘it shakllari о‘rganiladigan tajribalarda о‘g‘itning
kо‘rsatadigan fiziologik ta’sirini о‘rganish uchun о‘g‘itsiz nazorat varianti ham
kiritilishi lozim:
1). 0; 2)RK (fon); 3)RK + ammiakli selitra; 4) RK + mochevina; 5) RK +
ammoniy sulfat.
III. Kompleks о‘g‘itlar bilan dala ajribalari quyidagi tizimda о‘tkazilishi
mumkin:
3.1. 1) о‘g‘itsiz yoki fon; 2) kompleks о‘g‘it; 3) ekvivalent miqdordagi odiy
о‘g‘itlar aralashmasi.
3.2. 1) о‘g‘itsiz yoki fon; 2) kompleks о‘g‘it; 3) ekvivalent miqdordagi odiy
о‘g‘itlar aralashmasi; 4) kompleks о‘g‘it +oddiy о‘g‘itlar.
104