Page 108 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik
P. 108

Agar  tajribalarda  mikroelementlar  bilan  boyitilgan  makroо‘g‘itlar  masalan,

                  ammofos yoki superfosfat о‘rganilayotgan bо‘lsa, tajriba tizimiga ikkinchi nazorat

                  varianti  sifatida  albatta  tarkibida  mikroelement  tutmagan  ammofos  yoki

                  superfosfat kiritiladi va u holda tajriba tizimi quyidagicha kо‘rinish oladi:

                        1) NPK (fon)-nazorat;

                                             .
                        2) fon+Zn (ZnSO 4   7H 2O   holatda);
                        3) fon+Zn (ammofos yoki superfosfat tarkibida);

                                            .
                        4) fon+Su (SuSO 4  5H 2O holatda);
                        5) fon+Su (ammofos yoki superfosfat tarkibida) va h.k.

                        Xozirgi  kunda  texnik  tuzlar  bilan  bir  qatorda  tarkibida  u  yoki  bu

                  mikroelementni  tutgan  ruda  va  noruda  kо‘rinishidagi  sanoat  chiqindilardan

                  foydalanish  ham  muayyan  ahamiyat  kasb  etmoqda.  Shu  sababdan  mazkur

                  chiqindilar  о‘z  hududlariga  yaqin  maydonlarda  sinab  kо‘rilishi  va  ulardan

                  foydalanishning maqsadga muvofiq yoki muvofiq emasligi aniqlanishi lozim.

                        О‘zbekistonning         karbonatli      tuproqlarida       tuproqqa        solinadigan

                  mikroelementlar  tezda  qiyin  eriydigan  shaklga  о‘tadi  va  ularning  samaradorligi

                  keskin  kamayadi.  Mikroelementlarni  kompleks  organik  birikmalar-xelatlar

                  shaklida  qо‘llash  muayyan  qiziqish  uyg‘otadi.  Shu  asosda  о‘tkaziladigan


                  tajribalarda    ham      asosiy    nazorat     variantidan     tashqari     о‘rganilayotgan
                  mikroelementning  texnik  tuzi  solinadigan  qо‘shimcha  nazorat  variant  ham


                  kiritiladi.
                        Mikroelementlarning samaradorligi о‘rganiladigan dala tajribalar kamida tо‘rt


                  takrorlikda  о‘tkazilib,  bо‘lmalarning  yuzasi  200-250  m   ni  tashkil  etishi  lozim.
                                                                                   2
                                                   2
                  Bо‘lma  yuzasi  100-150  m   bо‘lgan  tajribalarda  takrorliklar  soni  6-8  taga

                  yetkaziladi.

                        Mikroо‘g‘itlarning  yangi  turlari  о‘rganiladigan  dala  tajribalarda  bо‘lmalar

                                          2
                  yuzasining 50-100  m ,  takrorliklar  sonining  esa  8  ta  bо‘lishi  maqsadga  muvofiq
                  hisoblanadi.





                                                              108
   103   104   105   106   107   108   109   110   111   112   113