Page 99 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik

Nihollarni parvarishlash. Dala tajribasidagi nihollar parvarishi ham xuddi

ishlab chiqarish sharoitidagi kabi yо‘lga qо‘yiladi. Barcha rejalashtirilgan tadbirlar

о‘z muddatida, sifatli va bir xilda bajariladi.

Chopiq, qator oralariga ishlov berish, oziqlantirish tajribaning barcha

bо‘laklarida bir xilda о‘tkazilishi lozim.

Nihollar parvarishida ayniqsa ularning begona о‘tlar bilan ifloslanishiga

alohida e’tibor beriladi. Chunki, begona о‘t bosgan va bosmagan variantlardagi

nihollar о‘sish, rivojlanish va hosildorligi jihatidan bir-biridan keskin farq qiladi.

Dala tajribalarida kuzatish va hisob ishlari. Dala tajribasida amalga

oshiriladigan kuzatish va hisob ishlari avvaldan tuzilgan reja asosida bajariladi va

ular qо‘llanilayotgan agrotexnik tadbirlarni ekinlarning me’yorida о‘sib-

rivojlanishiga qay darajada mutanosibligini belgilaydi.

Dala tajribalarida: kuzatish ishlarini uch turga bо‘lish mumkin:

 fenologik;

 entomologik;

 fitopatologik.

Fenologik kuzatishlar ekinlarni ma’lum bir muddatda (har 10,15,30 kunda)

yoki rivojlanish davrlaridagi о‘zgarishlarini tavsiflash maqsadida amalga

oshiriladi. Fenologik kuzatishlar uchun qancha kо‘p о‘simliklar olinsa, shuncha
yaxshi, lekin kо‘p hollarda, (masalan, ishchi kuchi yetishmaganda, tajriba maydoni

juda katta bо‘lganda) ma’lum sondagi о‘simliklarni ajratib olish bilan
chegaralanadi.

Tajribaning maqsadi va vazifalaridan kelib chiqqan holda kuzatish va hisob
ishlari uchun tajribaning har bitta bо‘lmasidan 25-100 ta о‘simlik ajratib olinadi.

Odatda bu о‘simliklar hisobga olinadigan о‘simliklar deb yuritiladi va ularga

avvaldan tayyorlab qо‘yilgan yorliq (e t i k ye t k a)lar osib chiqiladi. Yorliqlarning

kattaligi gugurt qutisidek bо‘lib, karton qog‘ozdan yasaladi. Ularga ip о‘tkaziladi

va о‘simliklarning о‘sish shoxiga osiladi. Agar etiketka о‘simlikning shoxiga

emas, bargiga ilinsa, ma’lum muddatdan keyin tushib ketadi va yо‘qoladi.

99