Page 98 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik

Kichik yuzali maydonchalada о‘g‘it berish moslamasinini sozlash qiyin

bо‘lgani bois kichik va о‘rtacha bо‘lmali dala tajribalarida mineral о‘g‘itlar qо‘lda

beriladi.

Beriladigan о‘g‘itlar texnik tarozilar yordamida tortib olinadi hamda xaltacha

yoki qutilarga joylanadi. Har bir idish ustiga variant raqami yoziladi va

variantlarga tarqatib chiqiladi. О‘g‘it sochish oldidan yana bir tekshirib, о‘g‘itlar

tegishli variantlarga qо‘yilganiga ishonch hosil qilinadi. О‘g‘it berishda har doim

idishning tubida ma’lum miqdorda о‘g‘it qoldiriladi chunki qolgan о‘g‘itni variant

maydoniga qayta sochib chiqish mumkin. Aksincha, о‘g‘itning variant bо‘ylab bir

tekis sochilmasligi natijasida tajribani bekor qilishga tо‘g‘ri keladi.

Rejalashtirilgan gо‘ng me’yori birinchi navbatda yaxshilab maydalanadi va

belkurak yordamida yaxshilab aralashtiriladi. Tortib olingan gо‘ng dalaga bir

tekisda sochiladi.

О‘g‘itlar ustida amalga oshiriladigan dala tajribalarida yerni haydashga

alohida e’tibor beriladi. Haydaganda tuproq yuzasining chog‘ida baland-past,

о‘ydim-chuqur bо‘lishiga yо‘l qо‘yilmaydi. Tajriba variantlariga berilgan о‘g‘itlar

aralashib, bir-biriga о‘tib ketmasligi uchun haydash variantlarning uzunligiga

nisbatan kо‘ndalang holatda amalga oshiriladi. Dala tajribasining barcha

variantlarida haydash bir xilda, bir paytda va yuqori saviyada amalga oshirilishi
talab etiladi.

Ekish. Ekishning talab darajasida о‘tishi ekish texnikasining holati va
urug‘ning sifatiga bog‘liq. Barcha tajribalarda ekish me’yori urug‘ning massasiga

emas, balki unuvchan urug‘lar soniga qarab belgilash lozim.
Dala tajribalarida ekish bir kunning о‘zida tugallanishi shart. Tadqiqotlarning

natijalari, ekish muddati 4-6 soat farq qilgan ikkita variantdagi hosil 1-2 s farq

qilgishini kо‘rsatgan.

Ekishni qо‘lda bajarilganda urug‘larning iloji boricha bir xil chuqurlikka

tushishiga alohida e’tibor beriladi.

98