Page 13 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik

Suvli muhit uchun birinchi oziq aralashmalar 1858-1859 yillarda Torando

tajriba stansiyasi assistenti Saks va Mekern tajriba stansiyasi xodimi Knoplar

tomonidan tayyorlangan.

Shundan sal keyin Gelrigel qumli muhit uchun oziq aralashmasini yaratdi. Bu

davrlarda barcha oziq aralashmalar kо‘p sonli tajribalar asosida, empirik yо‘l bilan

tayyorlanib, asosan g‘alla ekinlari uchun tavsiya etilgan. Chunki bu davrda

о‘simliklarning о‘sishi, rivojlanishi uchun muhitning reaksiyasi, tuzlar

konsentratsiyasi va alohida ionlarning ta’siri deyarli о‘rganilmagan edi.

1909 yilda D.N.Pryanishnikov tomonidan qumli muhit tajribalari uchun о‘z

rN ini amal davrining oxirigacha mо‘tadilga yaqin holatda saqlaydigan oziq

aralashmasi yaratildi.

Hozirgi kunda 200 dan ziyod oziq aralashmalar mavjud bо‘lib, ularning

kо‘pchiligi ilmiy-tadqiqotlarda, shuningdek, ishlab chiqarishda (gidroponika

usulida sabzavot yetishtirishda) keng kо‘lamda ishlatiladi (1-jadval).

1-jadval

Ayrim oziq aralashmalarning tahminiy tarkibi (m· ekv/l),
Z.I.Jurbitskiy,1968.
Oziq Elementlar
aralashma Jami
muallifi NO3 NH4 P K Ca Mg S Fe Na Cl

Knop 8,4 - 3,2 3,4 7 2,4 2,4 - - - 11,9
Gelrigel 6 - 3 2,0 6 1 1 0,5 - 1,5 11,5
Pryanishnikov 3 3 3 2 6 1 5 0,5 - 2,5 13,5
Belousov 13,6 - 15,3 7,6 13,6 9 9 0,2 1,7 1,7 71,6
Sinsadze 5,8 4,2 13,5 9,8 19,3 8,3 17,9 3,7 - 8,2 49,6
Tottingeym 28,2 - 39 13 28,8 29 29 - - - 96,8
Xogland 16 2 6 10 6 4 4 0,6 - - 26,0
Uolles 8 - 1,6 9,9 3 2,5 5,5 1,3 - 1,3 16,7
Xyuitt 10 - 4 3,3 6,7 3 3 0,3 1,3 - 17,0
Chesnokov 7,5 2,5 3,7 4,9 8,2 2,5 2,5 0,2 - - 18,1
Pudelskiy 14,3 - 6,3 14,1 2,2 1,5 1,5 0,2 - - 22,1

13