Page 35 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik
P. 35
yaratilgan. Usul keyinchalik (1952) M.V.Fedorov tomonidan mukammallashtirilib,
о‘simliklar me’yorida о‘sib-rivojlanishi uchun ularning ildiz tizimi sterillangan
muhitda, yer usti organlari esa sterillanmagan muhitda bо‘lishi lozimligi
aniqlangan (4-rasm).
4-rasm. Sterillangan muhitda о‘tkaziladigan vegetatsiya
tajribasi (chizgi).
Hozirgi kunda о‘simliklar oziq elementlarni faqat mineral shaklda
о‘zlashtirishi tо‘g‘risidagi masala uzil-kesil hal etilgan. Lekin о‘simliklarga
tashqaridan kiritiladigan auksin va gibberelliklar kabi tabiiy hamda sintetik
vositalar, vitamin va о‘stiruvchi moddalar shuningdek, fitonsid va antibiotiklarning
ahamiyati faqat sterillangan muhit tajribalari asosida aniqlanadi.
Ildiz rivojlanadigan muhitni sterillashda idishlar va oziq aralashmalar
avtoklavda, qaynoq suv bug‘i bilan 1,0 - 1,5 kg/sm (10-15 MPa) bosimda ishlanadi.
Shisha idishlar va qumni ikki soat davomida 150 S da qizdirish asosida
0
0
sterillash mumkin. Oziq aralashmalar esa 100 S gacha qizdiriladi va bir necha kun
xona haroratida saqlanadi. Polietilendan tayyorlangan idishlar va boshqa issiqqa
chidamsiz jihozlar 20 soat davomida xlorli ohakda saqlanadi, sо‘ngra 50% li
metanol va distillangan suv bilan chayiladi.
Urug‘lar turli preparatlar bilan sterillanadi, lekin albatta sterillangan
distillangan suv bilan chayiladi. Sterillash oldidan urug‘lar 96% li etil spirtga
35