Page 36 - Safarova N., Safarov B. elektron darslik
P. 36
botirib qо‘yilsa, yuzasi yog‘sizlanib, yaxshi bо‘kishi mumkin. Yuzasi qipiq bilan
о‘ralgan urug‘lar bir soat dovomida 30% li sulfat kislotaga botiriladi, suv bilan
yuviladi va quritiladi.
Urug‘larni sterillashning bir nechta usullari mavjud:
1) 12-15 daqiqa davomida vodorod peroksidning 12-15% li eritmasiga
botirish va quritish;
2) 15-20 daqiqa formaldegidning 0,1% li eritmasiga botirish va quritish;
3) 5 daqiqa davomida 3 qism 90% li metanol va 1 qism 1% li NgSl 2 dan tarkib
topgan eritmada chayqatish va yengil quritib, ekish;
4) 45 daqiqa davomida filtratda (10 g Sa(OSl) 2 yoki NaOCl 150 ml suvda
eritish va filtrlash.
Sterillangan muhitdagi tajribalar yakunlangach, eritmalarning
sterillanganganligi yana bir bor mikrobiologik testlar yordamida tekshiriladi.
1.8. Gidroponika
Ekinlarni tuproqsiz muhitda, sun’iy inshootlarda yetishtirish- gidroponika deb
yuritiladi. Bu usul ilmiy-tadqiqot ishlaridan tashqari donli, texnikaviy, sabzavot,
dorivor ekinlarni yetishtirish va gulchilikda borgan sari keng qо‘llanilmoqda.
Gidroponikaning uchta tipi farqlanadi:
Ekinlarni qattiq, nam sig‘imi kichik bо‘lgan, inert substratlarda, vaqti-
vaqti bilan oziq aralashma berish asosida yetishtirish;
О‘simlik ildizlarini maxsus idishlarga tо‘ldirilgan oziq aralashmaga
tushirib yetishtirish- asl gidroponika;
О‘simliklar ildizini davriy ravishda oziq aralashma purkalib turiladigan
nam havoli muhitga joylashtirib yetishtirish - aeroponika.
Qattiq substratli gidroponika. Bu usul juda keng tarqalgan bо‘lib, unda
substratni tanlash muhim ahamiyatga ega. Ishlatiladigan substrat inertlik
xususiyatiga ega bо‘lishi, ya’ni oziq aralashmadagi elementlarning
36