Page 22 - Saidova M. Diana Janibek qizi. Tuproq melioratsiyasi...elektron qo‘llanma 2024 (2)

Topshiriq:
Quyidagi jadval suvli so‘rim ma’lumotlaridan foydalangan holda ionlarni
bir-biriga bog‘lash orqali ularning sifat tarkibini, genetik qatlamlardagi zaharli
tuzlarning miqdorlari (%) va ularning 0-1 m qatlamdagi zahiralarini (t/ga),
hamda ularning zaharli tuz zahiralari bo‘yicha sho‘rlanganlik darajalarini
aniqlang ?

+
Na
Chuqurlik, Quruq
++
Kesma № HCO 3 Cl - SO 4 Ca Mg mg.ek
--
-
++
sm qoldiq %
v
0-32 1,712 0,018 0,183 0,824 0,143 0,038 12,34 0,284
0,30 5,16 17,15 7,14 3,13
32-48 1,120 0,021 0,152 0,483 0,195 0,04 1,66 0,038
0,34 4,29 10,05 9,73 3,29
48-77 2,045 0,024 0,391 0,912 0,122 0,058 19,54 0,449
723
0,39 11,03 18,98 6,09 4,77
77-113 1,454 0,018 0,190 0,675 0,117 0,027 11,64 0,268
0,30 5,36 14,05 5,84 2,22
113-180 0,964 0,021 0,063 0,479 0,078 0,021 6,47 0,149
0,34 1,78 9,97 3,89 1,73

Bilimingizni sinab ko‘ring
1. Tuproqdagi zaharli tuzlarning miqdorlari va zahiralarini aniqlashning
qishloq xo‘jaligidagi ahamiyati?
2. Zaharli tuzlar deganda nimani tushunasiz?
3. Tuproqdagi zaharli tuz miqdorlarini aniqlashning usullari haqida gapirib
bering?
4. Tuzlarning sifat tarkiblarini aniqlash qay tartibda olib boriladi, qisqacha
tushuntirib bering?
5. Tuproqdagi zaharli tuzlarning zahiralari qanday aniqlanadi va ulardan
qaysi maqsadlar uchun foydalaniladi?
6. Tuproqning zaharli tuzlar zahiralari va miqdorlari bo‘yicha sho‘rlanganlik
darajalari qanday aniqlanadi ?

4 - M A V Z U
TUPROQNING SHOʻRLANISH BO‘YICHA XARITOGRAMMASI BILAN
TANISHISH, TAHLIL QILISH, XULOSA QILISH. AGROMELIORATIV
TADBIRLAR BELGILASH

Ishdan maqsad- talabalarni tuproq shoʻrlanishi bo‘yicha xaritogrammalarni
chizishi, tayyorlash, tahlil qilish hamda agromeliorativ tadbirlarni belgilash ishlari
bilan qisqacha tanishtirishdan iborat.
Metodik ko‘rsatmalar
Umumiy tushuncha. Qishloq xo‘jaligida yerlardan to‘g‘ri va samarali
foydalanishda, ilmiy asosda tuproq unumdorligini oshirishda, meliorativ tadbirlarni