Page 43 - Урманова М. Илмий изланиш укув қулланма

soyasi hisobga olinadi. Shunga ko‘ra himoya maydon kengligi

avtomobil yo‘llari yoqalarida 5-6 metni, dala atrofida ko‘p yillik
daraxtlar o‘sgan xollarda 6- 10 metmi tashkil etadi.

2
Agar har bir delyanka 100 m dan iborat bo‘lsa Shundan 50 m
2
2
hisobli maydon, 50 m himoya maydon tashkil etadi. Ya’ni, 4 qatorli
variantlarda delyankaning ikki yon tomonidagi egatlar himoya maydon,

delyankaning o‘rtasida joylashgan ikkita egat hisobli maydon

hisoblanadi. Tajribada takrorlanishlar tajriba maydoninning shakli, katta
kichikligi, variantlar soniga ko‘ra bir yarusli, ikki yarusli va ko‘p yarusli

holatda joylashtirilishi mumkin. Tajribalami tashkil etishda va tajriba

maydonlarini tanlashda shuningdek ekin turi, nav xususiyati,
o‘tmishdosh ekin, sug‘orish inshoatlari, transpart va boshqa omillar

hisobga olinishi maqsadga muvofiq. Masalan ozuqabop em-xashak

ekinlari bilan bog‘liq dala tajribalari chorva fermalari yaqinida,
sholichilik bilan bog‘liq tajribalar suv bilan yaxshi ta’minlangan

maydonlarda olib borilishi lozim. Paxtachilikka oid dala tajribalari

atrofiga kungaboqar va bir yillik dukkakli ekinlar ekilishi
yaramaydi.Chunki bu ekinlar ko‘sak qurti va o‘rgamchakkana singari

zararli xashoratlami ko‘payishiga olib kelishi mumkin. Dala tajribalari
tashkil etishda navlar tozaligini saqlash, bunda turli nav urug‘larini

joylashtirishda ma’lim bir belgilangan masofani saqlanishiga e’tibor

qaratilishi lozim. Ayniqsa bu holat chetdan changlanuvchi ekinlarga
ta‘luqli

Nazorat savollari
1. Ilmiy tadqiqotlarni rejalashtirish bosqichlari

2. Ilmiy tadqiqot uchun mavzu tanlash
3. Ilmiy loyha tuzish

4. Ishchi dastur tuzish

5.Tajribani tashkil etish

43