Page 114 - SHPIRTI-Iben Kajjim ElXhevzijj

për çdo ditë”. E transmetuan Tirmidhiu 216 dhe Ibn Maxhe. Tirmidhiu tha: Nuk e
njohim atë të ngritur (merfu’ë) përveç nga ky aspekt, e saktë është nga Ibn Omeri
mevkuf (i ndalur te sahabiu).
Në Sunenin e Ebu Davudit transmetohet nga Ibn Abbasi (r.a.) se tha: “Nëse njeriu
sëmuhet në Ramazan dhe nuk agjëron, për çdo ditë ushqen një të varfër dhe
nuk ka kaza, e nëse ka bërë zotim, e kryen atë përgjegjësi i tij” 217 .
KAPITULL
Kurse sa i përket arritjes së shpërblimit të Haxhxhit në Sahihun e Buhariut nga Ibn
Abbasi (r.a.) se një grua nga fisi Xhuhejne erdhë te I Dërguari (s.a.v.s.) dhe i tha:
Nëna ime u zotua ta bëjë Haxhxhin por nuk e bëri atë derisa vdiç, a ta bëjë Haxhxhin
unë për të? Tha: “Kryeje Haxhxhin për të, çfarë thua nëse nëna jote do të kishte
borxh a do ta kryeshe për të? Kryene obligimin e All-llahut sepse obligimi i All-
llahut ka më shumë të drejtë të kryhet” 218 .
Më herët përmendëm hadithin e transmetuar nga Burejde (r.a.) ku tha: “Nëna ime
nuk e bëri Haxhxhin asnjëherë, a ta bëjë unë për të? I tha: Kryeje Haxhxhin
për të”.
Transmetohet nga Ibn Abbasi (r.a.) se gruaja e Sinan Ibn Seleme El-Xhuheniut e
pyeti të Dërguarin e All-llahut (s.a.v.s.) për nënën e saj e cila vdiç pa e kryer
Haxhxhin se a i mjafton që të bëjë Haxhxh për të? I tha: “Po, sepse sikur nëna e saj
të kishte borxh dhe ta kishte kryer për të, a nuk do t’i mjaftonte” e transmetoi
Nesaiu 219 .
Poashtu u transmetua nga Ibn Abbasi (r.a.) se një grua e pyeti të Dërguarin (s.a.v.s.)
për djalin e saj i cili vdiç pa e kryer Haxhxhin dhe ai i tha: “Kryeje Haxhxhin për
djalin tënd” 220 .
Poashtu transmetohet nga ai se një njeri tha: O I Dërguar i All-llahut, babai im vdiç
pa e kryer Haxhxhin, a ta kryej unë për të? I tha: “Çfarë thua sikur babai yt të
kishte borxh a do ta kryeshe për të? I tha: Po. Atëherë i tha: “Borxhi i All-
llahut ka më shumë të drejtë” 221 . Të gjithë muslimanët u pajtuan se kryerja e
borxhit, qoftë edhe nga ndonjë i huaj apo nga pasuria e tjetër kujt, konsiderohet
kryerje e borxhit nga përgjegjësia e tij. Këtë e vërtetoi hadithi i Ebu Katades (r.a.)
kur i garantoi dy dinarë për një të vdekur dhe kur ai i lau për të, e I Dërguari
(s.a.v.s.) i tha: “Tani u ftohë lëkura e tij” 222 .
Poashtu janë pajtuar se nëse i vdekuri i ka ndonjë hak të gjallit dhe ai ia bën hallall
atij do t’i bëjë dobi dhe do të spastrohet ashtu sikurse bie edhe nga i gjalli.
Nëse borxhi bie nga i gjalli bazuar në citat dhe ixhma, duke patur mundësi që vetë ta
kryej atë edhe nëse nuk është i kënaqur me këtë, atëherë rënia e tij nga përgjegjësia e
të vdekurit me spastrimin e tij kur ai nuk ka mundësi ta kryej atë, ka më shumë
përparësi, e nëse ai ka dobi nga spastrimi dhe rënia e borxhit kështu ka dobi edhe
nga falja dhe dhurimi.
Pra, nuk ka dallim në mes tyre sepse shpërblimi i punës është e drejtë e dhuruesit,
kështu që kur ai ia dhuron të vdekurit kalon tek ai, sikurse që janë të drejtat e të

216 I dobët. E transmetoi Tirmidhiu (7018), Ibn Maxhe (1757), kurse El-Albani tha për të se është I dobët
(shiko: Hadithet e dobëta të Ibn Maxhes, h. 389).
217 E transmetoi Ebu Davudi në “Es-Savm” (Kush vdes duke lënë borxh agjërimin, 2401, I ndalur te Ibn
Abbasi r.a.)
218 E transmetoi Buhariu (7315).
219
I saktë. E transmetoi Nesaiu në “El-Muxhteba” (5/116).
220 I saktë. E transmetoi Nesaiu në “El-Muxhteba” (5/117).
221
I dobët. E transmetoi Nesaiu në “El-Muxhteba” (5/118).
222 I saktë. E transmetoi Ahmedi në “El-Musned” (3/330, 5/297), Hakimi në “El-Mustedrek” (2/58) dhe
tha është I saktë në çka e pëlqeu edhe Dhehebiu.