Page 115 - SHPIRTI-Iben Kajjim ElXhevzijj
P. 115
vdekurit si borxhi dhe të tjerat e drejtë e plotë e të gjallit, e atëherë kur ky e spastron
atë arrinë tek ai dhe bie nga përgjegjësia e tij. Pra, që të dyja janë e drejtë e të gjallit,
e çfarë citati, anologjie, apo çfarë bazë e sheriatit obligon arritjen e njërës nga ato
dhe pengon arritjen e tjetrës.
Të gjitha këto citate janë të qarta në arritjen e shpërblimit të veprave te i vdekuri kur
i gjalli i vepron për të, e kjo është një analogji e pastër sepse shpërblimi është e
drejtë e vepruesit dhe kur ai ia dhuron atë vëllaut të tij musliman nuk i ndalohet ajo
sikurse nuk pengohet nga dhurimi i pasurisë së tij gjatë jetës së tij dhe spastrimin e
tij nga ai pas vdekjes së tij.
I Dërguari (s.a.v.s.) tërheqi vërejtjen në arritjen e shpërblimit të agjërimit, edhe pse
ai është në veçanti lënie dhe nijet që ndërlidhet me zemrën të cilin nuk mund ta
shikojë askush përveç All-llahut dhe nuk është veprim i pjesëve të trupit, prandaj
arritja e shpërblimit të leximit, i cili është veprim i gjuhës që e dëgjojnë veshët dhe e
shohin sytë, ka më shumë përparësi.
Ai e sqaron se agjërimi është nijet i pastër dhe ndërprerje nga gjërat ushqyese,
shpërblimin e të cilit All-llahu ia dhuron të vdekurit, e çfarë të themi për leximin i
cili është veprim dhe nijet, madje edhe nuk ka nevojë për nijet, pra, arritja e
shpërblimit të agjërimit te i vdekuri është vërejtje për arritjen edhe të veprave të
tjera.
Ibadetet (adhurimet) janë dy lloje: Ato që ndërlidhen me pasuri dhe ato që
ndërlidhen me trup. Aliu tha: Sheriati tërhoqi vërejtjen me arritjen e shpërblimit të
sadakes për arritjen e shpërblimit edhe të ibadeteve të tjera që ndërlidhen me pasuri,
si dhe tërhoqi vërejtjen me arritjen e shpërblimit të agjërimit për arritjen e
shpërblimit edhe të ibadeteve të tjera që ndërlidhen me trupin, poashtu lajmëroi në
arritjen e shpërblimit të Haxhxhit i cili është i kombinuar nga ato ibadete që
ndërlidhen me pasuri dhe ato me trup, pra që të tri këto lloje janë të vërtetuara me
citat dhe kanë konsiderim, e All-llahut i takon pëlqimi.
Ndërsa ata që ndaluan arritjen e shpërblimit thanë se All-llahu i madhëruar thotë:
“Dhe se njeriut nuk i takon tjetër vetëm se ajo që ka punuar” (En-Nexhm : 39), e
thotë: “...dhe nuk do të shpërbleheni përveçse për atë që punuat” (Jasin : 54) dhe
thotë: “...atij (njeriut) i takon ajo që e fitoi dhe atij i bie ajo (e keqe) që e meritoi...”
(El-Bekare : 286). E është vërtetuar se I Dërguari (s.a.v.s.) tha: “Kur robi vdes
ndërpritet puna e tij përveç tre personave: Ai që la pas vete një sadak të
vazhdueshme, ose ai që la pas vete një fëmijë të mirë i cili lutet për të, ose ai që
la pas vete një dituri nga e cila ka dobi”. Ai këtu lajmëroi se i vdekuri përfiton nga
ato gjëra që i shkaktoi në jetën e tij kurse ato që nuk i shkaktoi i ndërpriten.
Poashtu edhe hadithi më i hershëm të cilin e transmetoi Ebu Hurejre (r.a.) se ajo që i
bashkangjitet të vdekurit nga punët e tij të mira pas vdekjes së tij është dituria
të cilën ai e zhvilloi.., edhe ky hadith argumenton se ai përfiton nga ajo që vet e
shkaktoi në këtë jetë.
Kështu thuhet edhe në një hadith që e transmetoi Enesi (r.a.): “Për shtatë gjëra i
vazhdojnë shpërblimet robit pas vdekjes së tij edhe në varrin e tij: Për diturin
të cilën ia mësoi dikujt, për lumin të cilin ai e hapi, për bunarin të cilin ai e
gropoi, për palmen të cilën ai e mbolli, për xhaminë të cilën ai e ndërtoi, për
mus’hafin të cilin ai e trashëgoi dhe për fëmiun e mirë të cilin e la kurse ai
kërkon falje për të pas vdekjes së tij” 223 .
223
I dobët. E transmetoi Ebu Neimi në “El-Hilje” (2/344), e përmendi Hejthemiu në “Mexhmeuz-
Zevaid” (1/167) nga Enesi (r.a.) dhe i’a përcaktoi El-Bezzarit ku gjindet Muhammed Ibn Abdullahu El-
Azremiu I cili është I dobët.