Page 153 - SHPIRTI-Iben Kajjim ElXhevzijj

ju prezentu atyre sikurse që u dha edhe kodrave mendje kur u foli dhe sikur veproi
me deven e cila bëri sexhde e me palmen e cila dëgjoi dhe u bindë kur u thirrë.
El-Xhurxhani tha: Nuk ka kundërshtim mes thënies së të Dërguarit (s.a.v.s.):
“Njëmend All-llahu e fshiu shpinën e Ademit dhe nxorri nga ai pasardhësit e
tij...” dhe ajetit të përmendur me falënderimin e All-llahut sepse Ai kur i mori ata
nga shpina e Ademit i mori edhe nga shpinat e pasardhësve të tij meqë pasardhësit e
Ademit janë pasardhës të njëri-tjetrit, ndërsa thënia e Tij: “...të mos thoni në Ditën e
Kijametit ne me këtë ishim të panjohur”, d.m.th. me premtimin që u morë nga ata
dhe kur ata e thanë atë melekët u bënë dëshmitarë. Tha: Kjo argumenton komentin
që është përmendur në transmetimin se All-llahu i madhëruar u tha melekëve:
Dëshmoni! E ata thanë: Dëshmuam. Tha: Disa dijetarë menduan se premtimi u morë
nga vetëm shpirtrat pa trupa sepse shpirtrat janë ata që logjikojnë, që kuptojnë dhe
ata shpërblehen e dënohen kurse trupat janë të vdekur dhe nuk logjikojnë e as nuk
kuptojnë. Tha: Is’hak Ibn Rahevejhi e dha këtë mendim dhe tha se është thënie e
Ebu Hurejres (r.a.). Is’haku tha: U pajtuan dijetarët se ai u foli dhe i bëri të
dëshmojnë shpirtrat para krijimit të trupave. El-Xhurxhani tha: Ata morën për
argument thënien e të madhëruarit: “Kurrsesi të mos mendoni se janë të vdekur ata
që ranë dëshmorë në rrugën e All-llahut. Përkundrazi, ata janë të gjallë...” (Ali
Imran: 169). Trupat janë kalbur dhe kanë humbur në tokë kurse shpirtrat furnizohen,
gëzohen dhe ata ndiejn kënaqësi, dhimbje, gëzim, pikëllim, njohin dhe urrejnë, këtë
e sqarojnë edhe ëndërrat të cilat njeriu i sheh dhe kur të zgjohet vëren kënaqësinë,
gëzimin, dhimbjen dhe pikëllimin në vetën e tij nga ajo që përjetoi shpirti i tij e jo
edhe trupi. Tha: Përfundimisht dobia e gjithë kësaj në këtë kapitull është se All-llahu
i madhëruar e vërtetoi argumentimin mbi të gjithë shpirtrat si të atyre që u arriti
shpallja edhe atyre që nuk u arriti përmes atij premtimi që e mori nga ata, ndërsa u
shtoi atyre që u arriti shpallja edhe argumentimin me ajete, me shenjat të cilat i
vendosi në vetën e tij e në botë, me pejgamberët të cilët u dërguan tek ata si
përgëzues e qortues dhe me këshillat e shembujt e transmetuar tek ata, përveçse All-
llahu i madhëruar nuk kërkon prej askujt bindshmëri vetëm sa ia obligon
argumentimi dhe sipas mundësisë e argumenteve që i janë dhënë. All-llahu i
madhëruar na bëri të qartë shkaktarin e atyre që u ka arritur urdhëri dhe ndalesa,
ndërsa e fshehu nga ne diturinë e asaj që e përcaktoi për ata që nuk u arriti përveçse
ne e dimë se Ai është I Drejtë që nuk bënë padrejtësi në gjykimin e Tij, është I Urtë
që nuk ka dobësi në krijimin e Tij dhe Ai është I Fuqishmi që nuk pyetet për atë që e
vepron, i Tij është krijimi, por edhe i Tij është edhe përcaktimi (urdhëri), i
begatshëm është All-llahu Zoti i botëve.
KAPITULL
Disa të tjerë i kundërshtuan ata në kuptimin e këtij ajeti dhe thanë se kuptimi i ajetit:
“Përkujto kur Zoti yt nxorri nga shpina e bijve të Ademit pasardhësit e tyre...”,
d.m.th. i nxorri ata dhe i krijoi në dun’ja pasi që ishin spermë në kurrizët e prindërve
të tyre sipas rënditjes së tyre në ekzistim, i bëri dëshmitarë të vetës së tyre se Ai
është Zoti i tyre sipas ajeteve dhe argumenteve të cilat i detyrojnë të dinë se Ai është
Krijuesi i tyre. Nuk ka asnjë njeri përveçse në vetën e tij përmban nga krijimi i Zotit
të tij atë që dëshmon se Ai është Krijuesi dhe Përcaktuesi i tij. Kur ata e kuptuan
këtë dhe i thirri në të, të gjithë atë që e dëshmuan është në pozitë të dëshmuesve të
cilët dëshmuan saktësinë e saj ndaj vetës së tyre sikurse thotë All-llahu i madhëruar
në një tjetër vend: “...duke dëshmuar ndaj vetës së tyre me kufr (mosbesim)”, d.m.th.
sikur të jenë në pozitën e dëshmitarëve edhe pse nuk kanë thënë: Ne jemi
pabesimtarë, sikurse thuhet: Pjesët e mia dëshmuan thënien tënde, d.m.th. e kuptova
atë, e sikur pjesët e mia të trupit të kenë mundësi të flasin do të dëshmonin me