Page 27 - SHPIRTI-Iben Kajjim ElXhevzijj

Më keq se kjo është ai që thotë: Se të gjitha këto janë dituri dhe besime të lidhura
për shpirtin, të cilat i shfaqen njeriut kur shpirti i tij ndahet nga ngarkesat e trupit
gjatë gjumit, e kjo është vetë kotësia (e pavërteta) dhe e pamundura sepse shpirti
kurrë nuk ka patur njohuri për këto çështje të cilat i lajmëron i vdekuri, as që i ka
menduar ai, as që kishte shenjë të tyre, e as ndonjë udhëzim në çfarëdo aspekti dhe
ne nuk e refuzojmë se çështja mund të ndodhë ashtu si është paralajmëruar.
Disa ëndërra janë nga të folurit e shpirtit dhe të dukurive mbështetëse, madje e
shumta e ëndërrave të njerëzve janë vetëm dukuri të bindjeve të tyre të praktikuara
apo të papraktikuara.
Ëndërrat janë tri llojë: Ëndërra prej All-llahut të madhëruar, ëndërra prej Shejtanit
dhe ëndërra e të folurit të shpirtit.
Pastaj ëndërrat e vërteta janë disa llojë:
Prej tyre: Inspirim të cilin All-llahu i madhëruar e hedhë në zemrën e robit, të cilët
është të folur të Zotit me robin e Tij në ëndërr sikurse thanë Ubadetu Ibnus-Samiti
dhe të tjerët.
Prej tyre: Shembull të cilin ia paraqet meleku i ëndërrës i caktuar për këtë.
Prej tyre: Takim mes shpirtit të atij që është në gjumë me shpirtrat e të vdekurve të
familjes, të farefisit, të shokëve të tij apo të dikujt tjetër sikurse përmendëm deri
tani.
Prej tyre: Ngritja e shpirtit të tij te All-llahu i madhëruar dhe të folurit e Tij me Të.
Prej tyre: Hyrja e shpirtit të tij në Xhennet dhe shikimi i tij, etj. Takimi i shpirtave
të të gjallëve me shpirtrat e të vdekurve është një lloj i ëndërrave të sakta të cilat te
njerëzit janë një lloj i gjërave të ndijshme.
Në këtë çështje njerëzit nuk u pajtuan, e disa thanë: Të gjitha dituritë janë të
fshehura në shpirt kurse preokupimi me botën e ndijshme e mbulon vështrimin e
tyre dhe kur zhveshet gjatë gjumit i sheh ato sipas përgatitjes së tij, e pasi që
zhveshja e tij në rastin e vdekje është më e plotë atëherë edhe dituritë dhe njohjet e
tij atje janë më të plota. Në këtë ka të vërtetë dhe të pavërtetë, pra nuk mund të
refuzohet tërësisht, por edhe nuk mund të pranohet tërësisht sepse zhveshja e shpirtit
i mundëson vështrimin e diturive dhe të njohjeve të cilat nuk mund të arrihen
përveçse me zhveshje, mirëpo sikur ai të zhveshet tërësisht nuk do të mund të
vështroj diturinë e All-llahut me të cilën e dërgoi të Dërguarin e Tij, detajet të cilat i
tregoi për të dërguarit e Tij dhe për popujt e kaluar, detajet e botës së ardhme dhe të
shenjave të Kijametit, detajet e urdhërave dhe të ndalesave, të emrave dhe të cilësive
dhe të të tjerave të cilat nuk mund të dihen përveçse me shpallje, por megjithatë
zhveshja e shpirtit i ndihmon t’i kuptoj ato dhe i hedhë nga madeni i tij më lehtë, më
afër dhe më shumë sesa që i ndodhë shpirtit të zhytur në preokupimet e trupit.
Dikush tjetër thotë: Këto ëndërra janë dituri të cilat All-llahu i madhëruar i ka lidhur
në shpirtë që nga fillimi dhe pa shkak. Kjo është thënie e refuzuesve të shkaqeve e të
urtësive të All-llahut të fuqishëm, e cila thënie është në kundërshtim me sheriatin,
mendjen dhe natyrshmërinë.
Dikush tjetër thotë: Ëndërrat janë shembuj të cilët All-llahu ia paraqet robit sipas
përgatitjes së tij të cilat i përpiloi në dorën e melekut të ëndërrës, kështu që
ndonjëherë shfaqet si një shembull i paraqitur dhe ndonjëherë ndodhë mu ashtu si e
ka parë ëndërruesi dhe kështu përputhet me realitetin ashtu si dituria me të diturën.
Kjo thënie mund të jetë më afër se ato dyja para saj edhe pse ëndërrat nuk janë të
kufizuara në të, por mund të ketë edhe shkaqe të tjera sikurse u tha më herët në
takimin e shpirtrave dhe bashkinformimin e tyre, në pëshpëritjen e melekut në
zemër dhe në shikimin e çështjeve nga shpirti drejtpërdrejt pa ndërmjetsim.