Page 32 - SHPIRTI-Iben Kajjim ElXhevzijj

E saktë është të thuhet: Vdekja e shpirtrave është ndarja dhe dalja e tyre nga trupat,
e nëse dëshirohet me vdekjen e tyre kjo masë, atëherë ata kanë shijuar vdekjen, e
nëse dëshirohet se ata zhduken, fiken dhe nuk mbetet asgjë, ata në këtë aspekt nuk
vdesin, por ata do të mbesin përgjithmonë pas krijimit të tyre në begati apo në
dënim, sikurse do të cekim pas kësaj ashtu si qartësoi citati se do të jenë të tillë
derisa t’i rikthejë All-llahu në trupat e tyre.
Nëse thuhet: Gjatë fryerjes në Sur (buria në dorën e Israfilit) a do të mbesin shpirtrat
gjallë apo do të vdesin dhe pastaj të ngjallen? Themi: All-llahu i madhëruar thotë:
“Dhe i fryhet Surit dhe bie i vdekur çka ka në qiej dhe çka ka në tokë, përveç atyre
që do All-llahu (të mos vdesin)...” (Ez-Zummer : 68). Pra, All-llahu i madhëruar i
veçoi disa në qiej dhe disa në tokë nga ajo vdekje.
Është thënë se: Ata janë shehidët, kështu thanë Ebu Hurejre, Ibn Abbasi dhe Seid
Ibn Xhubejri (All-llahu qoftë i kënaqur me ta).
Është thënë se: Ata janë Xhibrili, Mikaili, Israfili dhe meleku i vdekjes (a.s.) kështu
thanë Mukatili dhe të tjerët.
Poashtu është thënë se: Ata janë ata të cilët gjinden në Xhennet si hyritë dhe të
tjerët, si dhe ata që janë duke u dënuar në Zjarr dhe rojet e tij kështu thanë Ebu
Is’hak Ibn Shakila dhe pasuesit e tij.
Imam Ahmedi citoi se hyritë e djelmoshat e Xhennetit nuk vdesin kur t’i fryhet Surit
dhe All-llahu i madhëruar tregoi se banorët e Xhennetit: “Nuk shijojnë aty vdekjen
përveç vdekjes së parë...”, pra ky është citat se ata nuk vdesin përveç vdekjes së
parë dhe sikur të vdisnin edhe njëherë do të ishin dy vdekje, ndërsa sa i përket
thënies së banorëve të Zjarrit: “O Zoti ynë, na bëre të vdesim dy herë dhe na ngjalle
dy herë...”, komenti i këtij ajeti gjindet në suren El-Bekare në fjalën e të
madhëruarit: “Si e mohoni All-llahun, e dihet se ju ishit të vdekur, e Ai ju ngjalli,
mandej ju bën të vdesni e pastaj ju ringjall, e mandej tek Ai do të ktheheni?!” (El-
Bekare : 28). Ishin të vdekur derisa ishin spermë në kurrizin e babajve të tyre dhe në
mitrat e nënave të tyre pastaj i ngjalli, pastaj i bëri të vdesin dhe pastaj i ringjallë në
Ditën e ringjalljes, këtu nuk ka vdekje të shpirtrave të tyre para Ditës së Kijametit se
përndryshe ato do të ishin tri vdekje, ndërsa alivanosja e shpirtrave me rastin e
fryrjes në Sur nuk nënkupton edhe vdekjen e tyre dhe në një hadith të saktë thuhet:
”Njerëzit në Ditën e Kijametit do të alivanosen kurse unë do të jem i pari i cili
do të zgjohem, atëherë Musa (a.s.) do të jetë i kapur për shtyllën e Arshit dhe
nuk e di a është zgjuar para meje apo i ka mjaftuar alivanosja e asaj dite në
74
kodrën Tur” .
Kjo është një alivanosje në pritjen e Kijametit kur do të vijë All-llahu i madhëruar
që të ndajë gjykimin dhe kur toka të ndriçohet me nurin e Tij, atëherë do të
alivanosen të gjitha krijesat, e All-llahu i madhëruar thotë: “Po ti lëri ata derisa të
ballafaqohen me ditën e tyre, kur do të alivanosen” (Et-Tur : 45). Sikur kjo
alivanosja të ishte vdekje do të ishte edhe një vdekje tjetër, të cilën gjë e vërejtën
disa dijetar të devotshëm, kështu që Ebu Abdullah El-Kurtubiu tha: Nga pamja e
jashtme ky hadith tregon se ajo është alivanosje me të fikët e cila ndodhë në Ditën e
Kijametit, e jo alivanosja me vdekje e cila ndodhë pas fryrjes në Sur. Ai tha: Imami
ynë Ahmed Ibn Amri tha: Pamja e jashtme e hadithit vërteton se ajo alivanosje
ndodhë pas fryrjes së dytë në Sur, e cila është fryrja e ringjalljes dhe citati kur’anor
rivendikon se ai përjashtim ndodhë pas fryrjes së alivanosjes. Për këtë disa dijetar
thanë: Mund të jetë se Musa (a.s.) ishte me ata pejgamberë që nuk vdiçën dhe kjo
është e pavërtetë. Gjykatësi Ijjad tha: Mund të jetë për qëllim me këtë alivanosje

74 E transmetoi Buhariu (3407), Fet’hul-Bari (6/508), Muslimi në (El-Fedail: 160), Ebu Davudi (4671)
dhe Ahmedi në “El-Musned” (3/41).