Page 90 - SHPIRTI-Iben Kajjim ElXhevzijj

lexohet edhe ta’luku, por kuptimi është i njejtë: Ata ushqehen nga frytet e Xhennetit
dhe shëtisin në mes pemëve të tij, arabët thonë: Ma dhakal-jevme ulukan, që d.m.th.
nuk ka shijuar sot kurrfarë ushqimi.
Them: Nga ato është edhe thënia e Aishes (r.a.) kur grat ishin të lehta dhe nuk ishin
mbushur me mish: Innema je’ëkulne el-alekate minet-taam – ato, në realitet, hanin
pak ushqim. Kjo fjalë rrjedh nga et-teal-luk (ngjitje), e që është ushqimi i cili lidhë
zemrën dhe shpirtin.
Tha: Dijetarët dhanë mendime të ndryshme rreth kuptimit të këtij hadithi, disa thanë:
Shpirtrat e besimtarëve janë tek All-llahu në Xhennet, qofshin ata shehid apo të
tjerë, nëse nuk i pengon ata nga hyrja në Xhennet ndonjë mëkat i madh apo borxh
dhe nëse Zoti i tyre i pret me falje e mëshirë.
Tha: Ata morën argument se ky hadith nuk i veçoi shehidët nga të tjerët.
Argument morën edhe atë që e transmetoi Ebu Hurejre (r.a.) se shpirtrat e të
mirëve janë në Il-lijjin kurse shpirtrat e të prishurve janë në Sixhxhin. Kështu
transmetohet edhe nga Abdullah Ibn Amri. Ebu Omeri tha: Këtë thënie e
kundërshton thënia e saktë e Sunnetit që nuk mund të refuzohet transmetimi i saj, e
që është thënia e tij (s.a.v.s.): “Kur vdes ndonjëri nga ju i shfaqet vendi i tij
mëngjes e mbrëmje, nëse është nga banorët e Xhennetit i shfaqet vendi i tij nga
Xhenneti, e nëse është nga banorët e Zjarrit i shfaqet vendi i tij nga Zjarri, i
thuhet atij: Ky është vendi yt kur të ringjallë All-llahu në Ditën e Kijametit”.
Disa të tjerë thanë: Qëllimi i hadithit është vetëm për shehidët sepse Kur’ani dhe
Sunneti vërtetojnë atë, nga Kur’ani është thënia e të madhërishmit: “Kurrsesi të mos
mendoni se janë të vdekur ata që ranë dëshmorë në rrugën e All-llahut.
Përkundrazi, ata janë të gjallë duke u ushqyer te Zoti i tyre. Janë të gëzuar me atë
që u dha All-llahu nga të mirat e Tij, dhe atyre që kanë mbetur ende pa iu bashkuar
radhëve të tyre, u marrin myzhde se për ta nuk ka as frikë dhe as që kanë pse të
brengosen” (Ali Imran : 169-170).
Ndërsa nga Sunneti përmendi hadithin të cilin e transmetoi Ebu Seid El-Huderiu
(r.a.) nga Bekij Ibn Muhal-lidi të ngritur (merfu’ë): “Shehidët dalin dhe kthehen
pastaj strehohen në kandila të ngjitur për Arsh, e Zoti i madhëruar u thotë: A
dini ndonjë fisnikërim më të mirë se sa ky që u kam bërë Unë? Thonë: Jo,
përveç asaj që kemi dëshiruar sikur të kthehen shpirtrat në trupat tanë që të
luftojmë edhe njëherë dhe të vritemi në rrugën Tënde” 172 . E transmetoi nga
Henadi nga Ismail Ibnul-Muhtari nga Atije nga Ebu Seidi El-Huderiu (r.a.).
Pastaj e përmendi hadithin e Ibn Abbasit (r.a) se I Dërguari (s.a.v.s.) tha: “Kur u
vranë vëllezërit tuaj – d.m.th. në betejën e Uhudit – i vendosi All-llahu shpirtrat
e tyre në brendësinë e disa shpendëve të gjelbër dhe ata zbresin në lumenjtë e
Xhennetit, ushqehen nga frytet e tij dhe strehohen në kandila të arit të lëshuar
në hije të Arshit, e pasi që ata përjetuan kënaqësinë e ushqimit, pijes dhe
banimit thanë: Kush po u tregon vëllezërve tanë se ne jemi të gjallë në Xhennet
duke u furnizuar që kështu ata mos të ndalen nga lufta dhe të mos largohen
nga Xhihadi? Tha: All-llahu i madhëruar u tha: Unë u tregoi atyre për ju” dhe
atëherë i zbriti All-llahu i madhëruar ajetet: “Kurrsesi të mos mendoni se janë të
vdekur ata që ranë dëshmorë në rrugën e All-llahut. Përkundrazi, ata janë të gjallë

172
I dobët. Aty gjindet Ismail Ibn El-Muhtar El-Kufiu. Ibn Adiu tha: Nuk është I njohur. Kurse Jahja tha:
Nuk e njoh. Buhariu tha: Nuk është I saktë hadithi I tij. Ibn Hibbani e përmendi nga të besueshmit (Të
dobëtit e Daru Kutunisë: 1/94/108).