Page 25 - หลักโภชนา

๑๘

ไดรับจากการบริโภคอาหารเทานั้น ไดแก กรดอะมิโนที่จําเปน กรดไขมันบางชนิด วิตามิน และเกลือ
แรชนิดตางๆ ซึ่งรวมเรียกวาสารอาหารที่จําเปน (essential nutrients) หากไดรับไมเพียงพอจะมี

ผลกระทบตอการทํางานของเซลลตาง ๆ ภายในรางกาย รางกายจึงตองไดรับอาหารใหครบ ๕ หมู
สําหรับผูที่ออกกําลังกายและเลนกีฬาการบริโภคอาหารไมแตกตางไปจากคนปกติ แตผูที่ออกกําลัง

กายและเลนกีฬาซึ่งใชพลังงานเพิ่มขึ้นจึงมีความจําเปนตองไดรับปริมาณอาหารมากขึ้น เพื่อรางกาย
จะไดมีพละกําลังสามารถแขงขันไดนานและเอาชนะคูตอสูในการแขงขัน

การใชพลังงานของรางกายขึ้นอยูกับองคประกอบตางๆ เชน

๑. พลังงานที่รางกายตองการใชเพื่อการทํางานของอวัยวะตาง ๆ ภายในรางกาย
เปนอัตราความตองการพื้นฐานปกติ (basal metabolic rate; BMR หรือ basal energy

expenditure : BEE) โดยขณะพักรางกายจะใชพลังงาน ๑ กิโลแคลอรี ตอนํ้าหนัก ๑ กิโลกรัม
ตอชั่วโมง ในขณะที่รางกายนอนหลับจะลดลงรอยละ ๑๐
๒. พลังงานที่ใชในการประกอบกิจกรรม ขึ้นอยูกับลักษณะของกิจกรรมในชีวิตประจําวัน

เพราะกิจกรรมแตละประเภทมีความหนักเบาแตกตางกัน ดังนั้นพลังงานที่ใชจึงตางกัน

๓. พลังงานที่ใชเพื่อการเปลี่ยนแปลงสารอาหารภายในรางกาย (metabolic response of
food) พลังงานสวนนี้จะไมเปลี่ยนแปลงตามขนาดของรางกายและการประกอบกิจกรรม โดยคิดเฉลี่ย
เปนรอยละ ๑๐ ของพลังงานที่ตองการขั้นพื้นฐาน รวมกับพลังงานในการประกอบกิจกรรม

พลังงานที่รางกายใชเพื่อการออกกําลังกายและเลนกีฬา

พลังงานในการหดตัวของกลามเนื้อ มี ๓ ระบบ คือ ระบบฟอสฟาเจน (phosphagen
system), ระบบไกลโคเจนกรดแล็กติก (glycogen lactic acid system) หรือกลัยโคลัยซิส

(glycolysis) และระบบแอโรบิก (aerobic system หรือ citric acid cycle) ในระหวางการออกกําลัง
กายรางกายจะใชแหลงที่มาของ พลังงานแตกตางกันขึ้นอยูกับระยะเวลาของการออกกําลังกาย โดย

ทั่วไปการออกกําลังกายในระยะแรกซึ่งใชเวลาไมเกิน ๓๐ วินาที จะใชพลังงานจากระบบฟอสฟาเจน
โดยใช ATP (adenosine triphosphate) และครีเอทีนฟอสเฟตที่มีในกลามเนื้อ หากออกกําลังกาย

ตอไปจะใชพลังงานจากการสลายไกลโคเจน ภายใตความตองการหรือไมตองการใชออกซิเจน
(anaerobic glycolysis หรือ glycogen lactic acid system) หรือใชออกซิเจน (aerobic system)

ตามตารางที่ ๑