Page 28 - หลักโภชนา
P. 28
๒๑
แบบแอโรบิก (aerobic) โดยไขมันจะถูกสะสมไวในรูปของ triglyceride (TG) ใตผิวหนังรอยละ ๕๐
อีกรอยละ ๕๐ กระจายอยูตามสวนตางๆ ของรางกาย เมื่อรางกายตองการใชพลังงาน TG จะถูกสลาย
และปลอยกรดไขมันอิสระ (free fatty acid) ออกมาเพื่อเขาสูกระบวนการเมตาบอลิซึม (metabolism)
โดยปกติรางกายควรไดรับไขมันประมาณรอยละ ๒๕-๓๐ ของพลังงานทั้งหมด ซึ่งไขมันมักแฝง
อยูในรูปของอาหารชนิดตางๆ เชน อาหารทอด อาหารผัด ไขมันจากธรรมชาติมี ๒ ชนิดใหญๆ
คือไขมันจากพืชและไขมันจากสัตว ซึ่งใหพลังงานเทากัน การบริโภคควรเลือกไขมันจากพืช เชน
ถั่วเหลือง ขาวโพด เมล็ดทานตะวัน ถั่วลิสง เนื่องจากเปนไขมันชนิดไมอิ่มตัว (unsaturated fat)
และมีกรดไขมันที่จําเปน (essential fatty acid) ซึ่งรางกายไมสามารถสังเคราะหไดอยูเปนจํานวนมาก
สวนไขมันจากสัตว เชน นํ้ามันหมู หนังไก เปนไขมันชนิดอิ่มตัว (saturated fat) ทําใหคอเลสเตอรอล
(cholesterol) ในเลือดสูง ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงตอการเกิดโรคหลอดเลือด เชน ภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง
หลอดเลือดหัวใจอุดตัน สําหรับนํ้ามันปลา (fish oil) เปนนํ้ามันจากสัตวซึ่งจัดอยูในจําพวกไขมันชนิด
ไมอิ่มตัว (unsaturated fat) จะชวยลดอุบัติการณของโรคหัวใจและหลอดเลือดได การกินอาหารที่มี
ไขมันมากเกินไปทําใหอวน และรางกายไดรับคารโบไฮเดรตในสัดสวนที่ลดลง เนื่องจากไขมันผาน
จากกระเพาะอาหารชาทําใหอิ่มนาน และเกิดอาการจุกแนนทองไดงาย การกินอาหารที่มีไขมัน
มากเกินไปในมื้อกอนการแขงขัน จะทําใหประสิทธิภาพในการแขงขันลดลงได
วิตามิน (vitamin)
เปนสารอาหารที่ชวยใหกระบวนเมตาบอลิซึมของสารอาหารตัวอื่นทํางานไดตามปกติ
ซึ่งวิตามินที่รางกายตองการแบงออกเปน ๒ ประเภท คือ วิตามินที่ละลายในไขมัน ไดแก วิตามินเอ
ดี อี และเค นอกนั้นเปนวิตามินที่ละลายในนํ้า ผูที่ออกกําลังกายและนักกีฬาไมจําเปนตองเสริมวิตามิน
หากรางกายไดรับอาหารเพียงพอกับความตองการและบริโภคอาหารไดครบทั้ง ๕ หมู ตามลักษณะ
ของอาหารไทย ผักและผลไมชนิดตางๆ เปนแหลงที่อุดมสมบูรณดวยวิตามินอยูแลว
เกลือแร (mineral)
เปนธาตุที่สําคัญโดยเปนองคประกอบของเซลลและกลามเนื้อ เกลือแรที่สําคัญตอการออก
กําลังกายและกีฬา ไดแก
เหล็ก เปนสวนประกอบของเม็ดเลือดแดงซึ่งมีหนาที่เกี่ยวกับการขนถายอิเล็กตรอน
(electron transport system) ทําใหเซลลสามารถนําออกซิเจนไปใชในกระบวนการเมตาบอลิซึมได
ผูที่ขาดธาตุเหล็กหรือมีอาการซีดจะมีอาการออนลาเร็วในระหวางการออกกําลังกาย ถาเปนนักกีฬา
จะทําใหสมรรถภาพในการแขงขันลดลง และจะมีกรดแล็กติกในพลาสมาสูง นักกีฬาสตรีจะเสี่ยงตอ
การขาดธาตุเหล็กไดงายเนื่องจากการสูญเสียธาตุเหล็กจากการมีประจําเดือน ธาตุเหล็กมีมาก
ในอาหารจําพวกเลือด เครื่องในสัตว ผักใบเขียว การดูดซึมของเหล็กขึ้นอยูกับภาวะความตองการ
เหล็กของรางกาย วิตามินซีจะชวยเสริมการดูดซึมเหล็ก