Page 67 - định lý hình học - hứa thuần phỏng
P. 67

CÁC PHƯƠNG PHÁP CHÙNG MINH                                                               65


               Ví dö 33: Mët tam giác có hai c¤nh không b¬g nhau, thì đưíng                     B
               phân giác cõa góc xen giúa hai c¤nh đó cũng chia c¤nh đèi
                                                                                               1  2
               di»n vîi góc đó ra hai ph¦n không b¬ng nhau, ph¦n đo¤n
               th¯ng nèi li·n vîi c¤nh lîn dài hơn ph¦n đo¤n th¯ng nèi li·n                          A
                                                                                     C
               vîi c¤nh bé.                                                                   D    3
                                                                                                      E
               G.T: Cho 4ABC, BC > AB.
                                                                                          Hình 61
               BD là phân giác cõa B c­t AC t¤i D.
                                       b
               K.L: CD > DA.
                   Suy xét: CD và DA là hai c¤nh cõa hai tam giác BCD và BAD, nhưng hai tam
               giác này không có hai c¤nh tương ùng b¬ng nhau tøng đôi mët, nên không thº dùng
               đành lý v· hai tam giác có hai c¤nh tương ùng b¬ng nhau đº chùng minh CD > DA.
               N¸u ta kéo dài c¤nh ng­n BA đ¸n E, sao cho BE = BC, thì s³ đưñc 4BCD = 4BED,
               và rút ra đưñc CD = DE. Như vªy là ta đã g§p hình v³ theo đưíng BD, díi đo¤n CD
               đ¸n và trí DE. Vì DE, DA là hai c¤nh cõa 4ADE, nên muèn chùng minh DE > DA
               ph£i có 3 > E. Theo phép díi cõa ta thì E = C, nên ta ch¿ c¦n chùng minh 3 > C là
                            b
                                                                                                 b
                                                            b
                                                                b
                        b
                                                                                                      b
               đưñc. Nhìn vào hình v³ ta th§y 3 là góc ngoài 4ABC, nên 3 ph£i lîn hơn C. Ph¦n
                                                                                b
                                                   b
                                                                                                 b
               chùng minh chúng tôi dành cho b¤n đåc luy»n tªp.
               (3) Phép quay. Ta cè đành mët điºm, cho hình v³ quay quanh điºm đó đ¸n mët và trí
               mîi, làm cho các đo¤n th¯ng trð nên có liên h».
               Ví dö 34: G.T: Cho 4ABC, AB = AC. D là mët điºm tùy ý                          A
               trong 4ABC, ADB > ADC.
                              ƒ
                                      ƒ
                                                                                             2  1
               K.L: DC > DB.
                                                                                                      E
                                                                                            D
                                                                                     B                C
                                                                                          Hình 62
                  Muèn chùng minh DC > DB, đáng l³ ra ta có thº chùng minh DBC > DCB,
                                                                                          ƒ
                                                                                                  ƒ
                  nhưng b§t đ¯ng thùc này không sao chùng minh đưñc, và gi£ thi¸t ADB > ADC
                                                                                                   ƒ
                                                                                           ƒ
                  ta cũng không lñi döng đưñc. Ta ph£i díi và trí cõa mët bë phªn hình v³, düng
                  1 = 2, l§y AE = AD, s³ đưñc 4ACE = 4ABD. Như vªy là ta đã cho 4ABD quay
                ! b   b
                  quanh điºm A cè đành đ¸n và trí mîi trùng vîi 4ACE, đº ríi BD đ¸n và trí EC.
                  Tø AEC > ADC, ta có thº chùng minh DC > EC mët cách d¹ dàng.
                      ƒ
                              ƒ


                                Chùng minh                                          Lý do



                1. Düng 1 = 2, l§y AE = AD, nèi DE, EC          1. Theo phép düng hình cơ b£n.
                          b
                             b
                2. Ta có 4ABD = 4ACE                            2. Suy tø gi£ thi¸t và 1; c.g.c.
                3. ADB = AEC                                    3. Góc tương ùng cõa hai tam giác b¬ng
                   ƒ
                           ƒ
                                                                nhau.
                4. AEC > ADC                                    4. Thay 3 vào b§t đ¯ng thùc cõa gi£ thi¸t.
                           ƒ
                   ƒ
                5. Nhưng ADE = AED                              5. Góc đáy cõa tam giác cân thì b¬ng
                                   ƒ
                           ƒ
                                                                nhau.
     A
    LT X sÕách hÕ¬nh hò»c
       E
   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72