Page 245 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

ПОЛ ВОЛКеР

Сўнгра октябрь ойида ёки тахминан шу пайтда пул таклифи (баъ-
зи ўлчамлар бўйича) янада катта тезликда орта бошлади. Бу вазиятга
изоҳ зарур эди, лекин биз пул таклифи бўйича маълумотлар билангина
чекланиб, улар маълум жиҳатдан тартибга солишдаги ўзгаришлар ва
банклар хатти-ҳаракатлари ёрдамида нотўғри кўрсатилган эди. Биз пул
таклифи бўйича маълумотларгагина таяниш нотўғри бўлиши мумкин
деган хулосага келдик, шунинг учун бундай ёндашувдан воз кечдик.
Мерлинг: Инфляция устидан ғалабани кутилма оқибатларидан
бири кейинги бир неча йил давомида доллар курсининг ортиши бў- ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
либ, бу жаҳонда долларнинг мустаҳкамланишига олиб келди. Сиз-
нинг кейинги қадамингиз халқаро бозор йўналишида қўйилдими?
Волкер: Маълум вақт доллар курсининг кўтарилишига эришиш
яхши иш эди. Ёдимда эмас, бу 1984 йил ёки унга яқинми, лекин маълум
вақтдан сўнг бу муаммога айланди. Бизнинг олдимизда нима қилиш ке-
рак деган савол турарди. Биз ўз сиёсатимизни кўпроқ юмшата олардик.
Лекин, мен буни истамасдим, чунки биз ютуққа эришиб бўлдик деб
ўйламагандим. натижа шу қадар қалтис бўлдики... Мушкулот шунда
эдики, ҳамма нарса бюджет танқислиги кўринишида юз берарди.
Эҳтимол, агар мен чекланган фискал сиёсат усулларидан фойда-
лансам, яхши натижа бериши мумкин эди, лекин мен бу ишни қила
олмасдим. Бундан ташқари, Молия вазирлиги ўтказилаётган сиёсат-
нинг ютуғи сифатида кучли доллар ғоясини мафкуравий жиҳатдан
қўллаб-қувватлар ва аралашувга қатъиян қарши эди, шунинг учун биз-
да вазиятдан хавотирдамиз дея огоҳлантириш учун аралашиш имкони
бўлмаган.
Биз саросимада эдик: деярли ҳеч нарса қила олмадик. Биз пул мас-
сасига босимни камайтириш ёки мустақил аралашишимиз мумкин
эди, лекин мен буни хоҳламасдим. Бу пайтда пул массасига нисбатан
иқтисодиётнинг тезкор ривожланиши асосида аралашув мавжуд эди.
шунинг учун биз юз бераётган ҳодисаларга мустақил аралашишни ис-
тамасдик, чунки Молия вазирлиги: «Сиз нотўғри иш қиляпсиз, арала-
шишга фақат биз ҳақлимиз», – дерди. шу билан бирга, биз мақсадга
эриша олмасдик. Бундан ташқари, биз институт сифатида зарбага уч-
рардик. Биз Молия вазирлиги ўз фикрини ўзгартиргунга қадар нима
ҳам қила олардик.
ниҳоят, Тэтчер хоним президент Рейганга нимадир қилиш керак деб
мурожаат этди. Фунт долларга нисбатан тарихан пасайишга эришган-
ди, хоним бунга бефарқ қараб тура олмасди. Тэтчер хоним, кўриниш-
дан, бошқаларга нисбатан анча қатъий эди, лекин биз маълум жиҳатдан
2