Page 67 - Iqtisodiyot ilmi osmonida yulduzga aylanganlar (1-qism)

ПОЛ ЭНТОНИ САМУЭЛьСОН

убни кейнсчилар сифатида тан олишмаган, чунки улар маълум фоизли
ставкаларни пасайтириш асосий капитални жорий истеъмол ҳисобига
ошириши мумкин деб ҳисоблашган. шунингдек, мен бюджет дефицити
мавжудлигига кўз юмадиган ва бу инфляциянинг ошишига сабаб бўл-
магунча, Лернернинг оптимал варианти ва функционал молияларини
кўриб чиқа олмайман.
1990 йилда мен, иш ҳақидан тўғридан-тўғри ажратмалар тамойили-
дан бизнинг янги ижтимоий суғурталаш тизимимизни молиялаштириш
моделини шакллантиришда ёрдам берган Буюк депрессия вақтларида ИҚТИСОДИЁТ ИЛМИ ОСМОНИДА ЮЛДУЗГА АЙЛАНГАНЛАР
жой эгаллаган ликвидлик қопқонлари ёки жамғармалар парадок-
си билан реал дунёда ҳеч қачон тўқнаш келмайман деб ўйлар эдим.
иқтисодиётда истиқболи белгиланаётган нарса албатта рўёбга чиқади.
Сўнгги 13 йил ичида япония ликвидлик қопқонида турибди. 2003 йил-
да аҚшда ФРС ставкаларни 1%гача туширганда, бу анча «меъёрий» ва
4–5 % ли ставкаларга нисбатан деярли 0 % га яқин дегани эди. Энг яхши
макроиқтисодчилар ҳам, микроиқтисодчилар ҳам шу муносабат билан
юзага келадиган бир қатор вақтинчалик ностационар қийинчиликлар-
га тайёр туришлари лозим эди.
вақт бизга имкон берса, кейинроқ мен Сэм қонунининг неокласси-
цизмлиги ва рационал кутилмалар, шунингдек, амалга оширилаётган
тизимли ўзгаришлар билан ҳақиқий ўзгаришларда пулнинг нейтралли-
ги борасида ўзимнинг қарашларим билан бўлишган бўлар эдим.
Барнетт: Фридманнинг 1950 йилдаги монетаризм Чикаго универ-
ситетининг «унутилган анъанаси» натижаси эканлиги ҳақидаги
анчагина мунозарали фикри борасида нима дея оласиз?
Самуэльсон: Университетнинг барча фан чироқларини яхши била-
ман ва университетдаги ёзувларимни сақлаб қўйганман. Фишер-Мар-
шаллнинг макроиқтисодиётдаги MV = PQ ташқари бошқа нарсанинг

ўзи бўлмаган.
Дэвид Лайдлер ва Гарварддан чиққан Эллин янг, Лочилин керри
ва Жон Уильямсларнинг ушбу мавзу асоссизлиги ва қайсидир маъно-
да қаршиликлари ҳақидаги фикрларида – ўша вақтда Чикаго универ-
ситетида макроиқтисодий парадигмаларга Ральф Хоутрининг таъсири
катта бўлган дейилган (Ҳамма анча вақт эътиборсиз бўлган). ва мен
ҳамон шундай деб ўйламайман. катта «ўнлик» университетларидаги
кўплаб курслар Хоутрига асосланган, бироқ буни унчалик такомил-
лаштирмаганлар.
Дон Патинкин мен билан Фридман борасида келишишидан олдин,
у 1940 йилда Чикаго университетида бўлган вақтида – унинг универ-