Page 287 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
7.6. Bozorga innovatsion mahsulotlar/xizmatlarni
olib kirish strategiyalari
Asosiy bozor ko‘rsatkichlarini tushunib etish joylashuvni aniqlash
strategiyasini tanlash borasida barcha zaruriy ishlar amalga
oshirilganidan so‘ng, innovatsion mahsulot yoki xizmatni bozorga

olib chiquvchi firma rahbariyati mahsulot yoki xizmatni bozorga su-
rish siyosatini strategik rejalashtirish haqida bosh qotirishlari lozim
bo‘ladi. Bunday rejalashtirish quyidagi xatti-harakatlar bilan bog‘liq
hisoblanadi:
• o‘ziga xos savdo taklifi va maqsadli auditoriyaga taʼsir
ko‘rsatishning asosiy tamoyillarini shakllantirish.
• mahsulot yoki xizmatni bozorga surish borasida mavjud bo‘lgan
eng samarali vositalarni saralab olish, ushbu vositalardan foydala-
nish uchun zaruriy moliyaviy va vaqt resurslarini ajratish.

O‘ziga xos noyob savdo taklifi, odatda bozorda joy egallash borasida
tanlab olingan siyosatga asoslanadi. Biroq, maqsadli auditoriyaga
eng samarali tarzda taʼsir ko‘rsatish uchun shakllantirilgan o‘ziga xos
savdo taklifini turli axborot kanallaridan foydalangan holda samarali
uzatish muhimdir. Buning uchun muayyan har bir savdo taklifi uchun
samarali bo‘lgan reklama maʼlumotlarini tarqatish strategiyasini
tanlab olish lozim bo‘ladi. Bunday strategiyalar amalda juda ko‘p

bo‘lib, muvaffaqiyatga erishgan va bugungi kunda mashhur bo‘lgan
innovatsion kompaniyalarning tarixini o‘rgangan holda, bu boradagi
strategiyalarning eng keng tarqalganlarini ajratib ko‘rsatishimiz
mumkin:
Virusli marketing – odamlarning o‘zlari va firmaning poten sial
mijozlaridan maʼlumotlarni tarqatishning asosiy manbai sifatida
foydalanishni ko‘zda tutadi. Mahsulot yoki xizmatni bozorga
surish borasidagi virusli strategiyani amalga oshirish uchun,
kompaniya odatda o‘zining potensial isteʼmolchilari o‘z tanishlari va

atrofidagilari bilan bo‘lishishi ko‘zda tutilgan axborot xabari yaratadi.
Bu xabar videorolik, qiziqarli eslatma, tasvir va hattoki oddiy mish-
mish shaklida bo‘lsa ham eng muhimi, u korxonaning mahsulot yoki
xizmati haqida maʼlumotlarni aks ettirishi lozim. Misol uchun,

286