Page 289 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
Hamkorlik tarmog‘ini yaratish. Ushbu strategiya o‘zlarining
aloqa kanallaridan foydalangan holda innovatsion mahsulot yoki
xizmatni ilgari surishdan manfaatdor bo‘lgan sherik kompaniyalar
tarmog‘ini yaratishga qaratilgan. Ushbu strategiya kompaniyaning
potensial mijozlari bilan yaqindan aloqada bo‘lgan kompaniyalar

bilan komission to‘lovlar darajasi yetarlicha katta bo‘lgan agentlik
shartnomalari tuzish orqali amalga oshiriladi. Bunday strategiyalar
tibbiyot, axborot va internet-banking sohalarida muvaffaqiyatli
ishlamoqda.
Misol uchun, “Tinkoff Kreditnoe Sistemi” banki hamkorlik
dasturlaridan foydalangan holda o‘z faoliyatini rivojlantirib bormoqda.
www.admitad.com sayti maʼlumotlariga ko‘ra, 2013 yil mart oyida bank
o‘zi ning hamkorlariga har bir jalb qilingan mijoz uchun 800 rubl taklif
qilgan .
31
Kooperatsiya va kobrending – bu bir necha kompaniyaning
o‘z mahsulotlarini yoki xizmatlarini ilgari surish bo‘yicha saʼy-
harakatlarini birlashtirishga qaratilgan strategiya. Ushbu strategiya
bevosita raqobatchi bo‘lmagan va bir xil mijozlarga ega bo‘lgan
innovatsion kompaniyalar uchun foydalidir. Shu bois, ular uchun
o‘zaro raqobatlashish emas, balki birinchidan, mahsulot va xizmatlarni
bozorga olib chiqish xarajatlarini qisqartirish va ikkinchidan, ushbu

tuzilmaning bozordagi ulushini oshirish imkonini beruvchi hamkorlik
aloqalarini kuchaytirish ko‘p jihatdan foydalidir.
Misol uchun, “Apple” va “Nike” hamkorlikda sport bilan shug‘ulla-
nadigan maqsadli auditoriya uchun o‘z mahsulotlarini (krossovkalar va
“iPad”) ilgari surdilar. Hamkorlikda ishlangan reklamada o‘ta zamonaviy
sport oyoq kiyimlarida pleyerda musiqa tinglab yugurayotgan odamning
jozibador qiyofasi yaratildi. Buning evaziga kompaniyalar nafaqat
xarajatlarni tejashga muvaffaq bo‘lishdi, balki hamkor-bozorlardan
yangi mijozlarni jalb qilish imkoniyatiga ega bo‘lishdi.

Misollardan ko‘rinib turibdiki, ushbu strategiyalar kichik
innovatsion korxonalar tomonidan ham, yirik biznes korxonalari
tomonidan ham keng qo‘llaniladi. Agar ilgari yirik kompaniyalar

31 https://www.аdmitad.cоm/ru/webmaster/offers/183/
288