Page 293 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
Masalan, bugungi kunda mamlakatimizda internet-do‘konlar bilan bir
qatorda, o‘zining call-center (chaqiriq markazi) va mahsulot omborlariga
ega bo‘lgan kuryerlik xizmatlari ham rivojlanib bormoqda. Internet-
do‘konlar mazkur kuryerlik xizmatlaridan foydalanishlari asnosida kuryer
yollash, mahsulotlar uchun omborlar ijaraga olish, mijozlar bilan yetkazib

berish shartlarini muhokama qilishdek vazifalardan xalos bo‘ladilar.

Mavzu bo‘yicha qisqacha xulosalar
Innovatsion mahsulotlar bozori anʼanaviy tovarlar bozoriga nisbatan
o‘ziga xos xususiyatlarga egaligi bilan ajralib turadi, bu o‘z navbatida,
kompaniyaning marketing siyosatini ishlab chiqishda hisobga olinishi
lozim. Odatda innovatsion mahsulotlarni bozorga olib kirishdagi
muvaffaqiyatsizliklarni quyidagilar bilan bog‘lash mumkin:
• innovator marketing tadqiqotlari natijalarini hisobga olmagan

holda “o‘z” mahsulotini bozorga olib chiqadi yoki umuman marke-
ting tadqiqotlari o‘tkazmaydi;
• mahsulot yaxshi tanlangan bo‘lsada, lekin bozorga ortiqcha baho
beriladi;
• mahsulotni bozorda noto‘g‘ri joylashtirish;
• mahsulot qiymati rejalashtirilgan qiymatdan oshib ketsa;
• raqobatchilarning reaksiyasi kutilganidan boshqacha bo‘lib

chiqqan hollarda.
Shu bilan bir qatorda, quyidagi holatlarda innovatsion
mahsulotlarni bozorga olib chiqish orqali biznesda muvaffaqiyatga
erishish ehtimoli sezilarli darajada oshadi:
• innovatsion mahsulot yaratuvchilar potensial isteʼmolchilar-
ning ehtiyojlarini to‘liq anglab yetishsa;
• mahsulotning o‘zi natijalar/xarajatlarning yuqori nisbati bilan
tavsiflansa;
• kompaniya innovatsiyalarni joriy qilish borasida raqobatchilardan

oldinda yursa;
• kompaniya o‘z mahsulot va xizmatlarini targ‘ib qilish borasida
yetarlicha mablag‘ ajratish imkoniyatiga ega bo‘lsa.
Bozorga notanish innovatsion mahsulotlarni bozorga olib chiqish

292