Page 424 - Innovatsion iqtisodiyot
P. 424
INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
asoschilari, menejerlarning boshqaruv jamoasi, biznes-farishtalar) har
birining manfaatlari va maqsad lari turlicha bo‘lishi mumkin.
Shu bilan bir qatorda, investitsiya bitimining namunaviy hujjatlarini
bitimning taklif qilingan shartlarini aks ettiruvchi boshlang‘ich
hujjatlarga va investor bilan tadbirkor o‘rtasida olib borilgan
muzokaralar natijasida erishilgan kelishuvlarni mustahkamlovchi
yakuniy hujjatlarga bo‘lishimiz mumkin. Investor va tadbirkor
o‘rtasida eri shilgan kelishuvlarni hujjatlarda mohirona aks ettirish
talab etiladi, bunda huquqshunoslarning masʼuliyati juda ham katta.
Boshlang‘ich hujjatlarda tomonlar o‘rtasida muzokaralar
o‘tkazishning asosiy obyekti bo‘lgan investitsion bitimning barcha
shartlari aks ettiriladi. Investitsion bitimlar tuzishda quyidagi
masalalarga alohida eʼtibor qaratiladi:
• aktivlarning turi va kapital tarkibi;
• ovoz berish huquqi, direktorlar kengashi va korporativ boshqaruv;
• asosiy xodimlarning ishlash tartibi;
• dividendlarni to‘lash siyosati, dividendlar to‘lash bo‘yicha cheklashlar;
• tugatish borasidagi imtiyozlar;
• menejerlarning xatti-harakatlari va aksiyalarni sotish borasidagi
cheklashlar;
• investitsiyalardan chiqishning asosiy yo‘llari;
• maʼlumotga egalik qilish huquqi;
• bitimni amalga oshirish shartlari va bitimni amalga oshirish
xarajatlari.
Har qanday investitsiyaviy bitim uchun birdek muhim bo‘lgan
hujjatlarning to‘liq ro‘yxatini tuzish mumkin emas. Yuridik shaxs
faoliyat ko‘rsatuvchi va pul mablag‘lari investitsiyalanuvchi huquqiy
makon ushbu ishda eng muhim omil hisoblanadi. Shunga ko‘ra,
muayyan hududning qonunchiligi ko‘p jihatdan investitsiya hujjatlari
tuzilishi borasidagi cheklovlarni belgilab beradi.
Bitimlarni tuzishda foydalaniladigan asosiy vositalar quyidagilardan
iborat:
• kompaniyaning investitsiyadan oldingi va investitsiyalashdan
keyingi qiymatini aniqlash usullari;
423