Page 651 - Innovatsion iqtisodiyot
P. 651
INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
⇒ tasdiqlangan budjet doirasida yangi loyihalarni amalga oshi-
rish hisobiga innovatsiyalar sonining ko‘payishi;
⇒ muttasil yangilanib borayotgan taklif hisobiga tashkilotning
tezkor o‘sishi;
⇒ mahsulot va tovarlarni yaratishda resurslarni tejash hisobiga
yuqori foyda olish, chunonchi mahsulotning hayotiylik sikli qanchalik
qisqa bo‘lsa, innovatsion mahsulotlar narxiga qo‘shiluvchi mukofot
shunchalik yuqori bo‘ladi;
⇒ dastlab o‘ziga xos raqobatdosh ustunliklarga ega bo‘lgan “pio-
nerlar” tomonidan innovatsion mahsulotni yaratish evaziga kuchli
savdo markasiga ega bo‘lish;
⇒ loyihani amalga oshirish muddatini qisqartirish hisobiga
bozorni rivojlantirish prognozlarining ishonchliligi.
Innovatsion kompaniyalarning strategik imkoniyatlari yangi
bozorlarni yaratish va mavjud bozorlarni kengaytirish, yangi
bozorlarga kirib borish va biznesni qayta joylashtirish bilan bog‘liq.
Biroq, yangi mahsulotni yaratish jarayonini sekinlashtiruvchi
quyidagi omillarga eʼtibor qaratish lozim:
1) ishlab chiqarishning ayrim sohalarida mahsulotlarni yanada
takomillashtirish imkoniyatining mavjud emasligi va natijada yangi
inqilobiy g‘oyalarning taqchilligi;
2) kuchli raqobat natijasida bozorning parchalanishi va buning
oqibatida yangi mahsulotlarning kichik bozor segmentlariga
yo‘naltirilishi;
3) ijtimoiy va davlat cheklovlarining o‘rnatilishi, unga ko‘ra yangi
mahsulotlar isteʼmolchilar xavfsizligi va ekologik muvofiqlik kabi
mezonlarga javob berishi lozim; 4) yangi mahsulotlarni yaratish
jarayonining yuqori sarf-xarajatlar bilan bog‘liqligi;
5) baʼzi kompaniyalarda kapital taqchilligi;
6) o‘xshash g‘oyani tezroq yaratuvchi raqobatchilardan orqada
qolish;
7) raqobatchilar tomonidan yangilikni nusxalash natijasida
mahsulotlar hayotiylik siklining olti oygacha qisqarishi.
650