Page 71 - Innovatsion iqtisodiyot

INNOVATSION IQTISODIYOT
Akram XASHIMOV
innovatsiyalar yotadi. Maʼlum bir paytda texnologiyalarning jamlan-
masi ijtimoiy takror ishlab chiqarishning umumlashtiruvchi siklini
ifo da etuvchi texnologik ukladlar orqali ifodalanishi mumkin. Ular-
ning har biri mazkur texnologik ukladda bazisli texnologiyalarning
amalda bo‘lishining o‘ziga xos jihatlarini aks ettiradi. Iqtisodiyot

fanida ko‘plab tadqiqotchilar tomonidan asoslab berilgan beshta
aso siy texnologik uklad hamda endi shakllanayotgan istiqbolli oltin-
chi uklad farqlanadi.
Bugungi kunda dunyoda ustuvor texnologik uklad o‘tgan asrning
50-60 yillarida yaxlit takror ishlab chiqarish tizimi sifatida shaklla-
na boshlaganligi va 70-yillardagi tarkibiy inqirozdan keyingi davrda
rivojlangan davlatlar iqtisodiy taraqqiyotining texnologik bazasini
tashkil etganligi iqtisodchi olimlarning ilmiy-tadqiqotlarida o‘z aksi-
ni topdi. Mikroelektronika, dasturiy taʼminot, kompyuter texnologi-

yalari va axborotni qayta ishlash, ishlab chiqarish va boshqaruv ja-
rayonlarini avtomatlashtirish, kosmik va optik tolali aloqa sohasida
erishilgan yutuqlar beshinchi texnologik ukladning asosiy tashkil
etuvchilari bo‘lib hisoblanadi.
2.3-jadval
Texnologik ukladlarning almashinishi

1-uklad Mexanik tizimlar
2-uklad Bug‘dan foydalanishga asoslangan texnologiyalar

3-uklad Elektr tokidan foydalanishga asoslangan texnologiyalar
4-uklad Avtomatlashtirish va kimyolashtirishga asoslangan texnologiyalar

5-uklad Biotexnologiya, kompyuterlashtirish, elektronika
6-uklad Nanotexnologiya, gen injeneriyasi, multimediali interfaol
axborot tizimlari
Manba: A.A. Mamatov, T.T. Jo‘rayev, A.N. Erkayev Innovatsion iqti-
sodiyot. –T.: 2019, 456 bet.

XXI asrning ikkinchi o‘n yilligiga qadar mazkur texnologik uklad-
ning ijobiy iqtisodiy taʼsirini saqlanib turadi, undan so‘ng esa gen in-

70