Page 369 - Η τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου

έρθει σε διάσταση και με άλλους αξιωματικούς που αγωνίζονταν
κατά των Τούρκων στον Μοριά και δεν τους βοήθησε. Έμαθα
μάλιστα ότι είχαν φτάσει στις αρχές της Βενετίας πολλές αναφορές
εναντίον του. Αλλά δεν τον αντικατέστησαν, άγνωστο για ποιο λόγο.
Κι όμως αυτός είχε, ούτε λίγο ούτε πολύ, τουλάχιστον εβδομήντα
καλά πολεμικά πλοία και θα μπορούσε να άρει τον ναυτικό
αποκλεισμό της πόλης. Όμως αποσύρθηκε σ’ ένα λιμανάκι, λίγο πιο
μακριά.
Αυτό αποδείχτηκε μοιραίο. Γιατί στις 11 Ιουλίου ο σουλτάνος
έκανε γενική επίθεση. Στις επάλξεις οι δικοί μας μάχονταν με νύχια
και με δόντια, αλλά τελικά υπέκυψαν στην αριθμητική υπεροχή του
εχθρού. Ακούστηκε μια εκδοχή για την κατάληψη της πόλης, ότι
προδόθηκε από έναν υπερασπιστή της στους Τούρκους. Ήταν ένας
Δαλματός που τάχα άνοιξε μια πύλη ή έφυγε από το πόστο του στα
τείχη. Κι έτσι από κει μπήκαν μέσα οι Τούρκοι. Αλλά τίποτε από
αυτά δεν αποδείχτηκε ποτέ, και εγώ προσωπικά πιστεύω ότι είναι
απλώς φήμες.
Δε θέλω εδώ να περιγράψω τις γνωστές ωμότητες των Τούρκων.
Θα ήταν σαν να βούταγα το βιβλίο μου στο αίμα και δεν το θέλω με
τίποτα. Το μόνο που θα πω είναι ότι ουσιαστικά εξαφάνισαν τη
Χαλκίδα από το χάρτη. Έσφαξαν όλους τους κατοίκους της, ακόμα
και τα μωρά και όλα τα ζωντανά, και τότε ηρέμησαν. Τέτοιοι ήταν
πάντα οι Τούρκοι. Τα νέα τα μάθαμε στο τέλος του καλοκαιριού από
κάποιους πρόσφυγες που με θεϊκή βούληση και βοήθεια γλίτωσαν
και επέστρεψαν στη Βενετία.
Όταν ο ναύαρχος Νικόλαος Κανάλλε επέστρεψε στη Βενετία, τον
συνέλαβαν και τον δίκασαν για τη δειλία του. Αλλά παρά τη λαϊκή
βούληση, δεν τον εκτέλεσαν. Μόνο τον εξόρισαν σε μια μικρή πόλη
της Δαλματίας και δεν του επέτρεψαν να ξαναπατήσει, ο άτιμος, το
πόδι του στη Βενετία. Εκεί πέθανε άσημος και περιφρονημένος
ακόμα και από την οικογένειά του. Ο πόλεμος έληξε τελικά το 1481.
Στο μεταξύ, μετά την άλωση της Χαλκίδας, εμείς στη Βενετία δε
γνωρίζαμε ακόμη τι είχε γίνει. Ο άντρας μου έλειπε πάνω από δύο
μήνες και δεν είχα πάρει ούτε ένα γράμμα του. Ανησυχούσα βέβαια
και η αγωνία μου αύξανε καθημερινά. Τι να κάνει άραγε;