Page 80 - Η τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου

κτίρια. Καθώς λένε, είχε ίσως κι ένα εκατομμύριο κόσμο! Από κει
και πέρα, στους επόμενους αιώνες, κάθε αυτοκράτορας προσέθετε
στην Πόλη δημόσια κτίρια, μέχρι που εκατοντάδες χρόνια μετά ήταν
αγνώριστη σε σχέση με την εποχή που φτιάχτηκε.
Η μεγαλύτερη δοκιμασία που υπέστη η Πόλη ήταν λίγο μετά το
1200. Τότε στο παλάτι υπήρχαν έριδες και πολλοί αριστοκράτες
ήθελαν να γίνουν αυτοκράτορες. Αποτέλεσμα ήταν πολλές επαρχίες
να αποστατήσουν, ενώ μια μέρα, τον Απρίλιο του 1204, ο κόσμος
είδε έξω από τα τείχη τους Φράγκους και τους Βενετούς. Αυτοί
αρχικά επέβαλαν έναν αυτοκράτορα Ρωμιό, από την οικογένεια των
Αγγέλων, ο οποίος ήταν υποτακτικός τους καθώς τους είχε τάξει
πολλά ως αποζημίωση για τη βοήθειά τους. Αλλά όταν αθέτησε τις
υποσχέσεις του, εκείνοι επιτέθηκαν και άλωσαν πρώτη φορά την
Πόλη. Οι καταστροφές των χριστιανών της Δύσης και οι λεηλασίες
τους είναι ασύλληπτες για το νου του ανθρώπου και δεν πρόκειται
εδώ να αναφέρω τέτοια δυσάρεστα πράγματα.
Εξάλλου πολλές φορές οι Φράγκοι έδειξαν το κακό τους πρόσωπο.
Κατακερμάτισαν λοιπόν την αυτοκρατορία σε μικρά βασίλεια
ανάμεσά τους με αποτέλεσμα να μη μακροημερεύσουν και αυτοί.
Γιατί πολλοί δικοί μας κατέφυγαν στη γειτονική Νίκαια της Μικράς
Ασίας και ανασύστησαν εκεί ένα μέρος της αυτοκρατορίας μας. Ήταν
δε τόσο μονοιασμένοι μετά την καταστροφή, που λίγα χρόνια
αργότερα, το 1261, ο αυτοκράτορας Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος, ο
ελευθερωτής και ιδρυτής της δυναστείας των Παλαιολόγων, κατάφερε
να ανακαταλάβει την Κωνσταντινούπολη διώχνοντας τους Φράγκους.
Οι Παλαιολόγοι προσπάθησαν να ανασυγκροτήσουν την Πόλη και
μέχρι τις αρχές του 14ου αιώνα είχαν καταφέρει πολλά. Αλλά τα
μεγαλεία ήταν πια περασμένα.
Στις αρχές του 15ου αιώνα στη Βασιλεύουσα υπήρχαν τεράστιες
περιοχές οι οποίες ήταν εντελώς εγκαταλειμμένες. Ο περισσότερος
κόσμος είχε συγκεντρωθεί κοντά στα παραλιακά τείχη, ενώ υπήρχαν
και παροικίες Δυτικών χριστιανών αλλά και μουσουλμάνων. Σε
γενικές πάντως γραμμές η Πόλη είχε ουσιαστικά ερημώσει. Όταν στα
τελευταία χρόνια βρέθηκα κι εγώ στην Πόλη, δεν είχε παρά μόνο
εκατό χιλιάδες περίπου κατοίκους, Έλληνες και μη. Ήταν βέβαια μια