Page 96 - Η τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου
P. 96
άλλα χρήματα και εξαγόρασε και την οικογένειά του. Έμεινε στον
Μοριά δίπλα στον Θωμά Παλαιολόγο κι έγινε και πρέσβης του. Είχε
δε το θράσος, όταν πλέον ήμουν στη Βενετία, να με πλησιάσει για να
μου αποσπάσει χρήματα, αλλά τον έδιωξα κακήν κακώς. Όταν το
1460 κατακτήθηκε ο Μοριάς από τους Τούρκους, ο Σφραντζής και ο
Θωμάς πήγαν στη Ρώμη όπου διέμειναν μέχρι το θάνατο του Θωμά.
Στη συνέχεια ο Σφραντζής εκδιώχτηκε από τα παιδιά του Δεσπότη,
μιας και κατάλαβαν τι κουμάσι ήταν, κι έτσι, μαζί με τη γυναίκα του,
κατέληξε πένης στη Λευκάδα και τέλος στην Κέρκυρα όπου το 1468
έγινε μοναχός με το όνομα Γρηγόριος –τρομάρα του!– ενώ η γυναίκα
του μοναχή Ευπραξία. Τότε έγραψε και την ιστορία του, όπου λέει
τα μύρια όσα κακά για τους Νοταράδες. Τελικά πέθανε το 1478
φτωχός, άσημος και άγνωστος.
Ο περιβόητος τώρα Γεννάδιος Σχολάριος ήταν ο έτερος μεγάλος
εχθρός του πατέρα μου. Το πραγματικό του όνομα ήταν Γεώργιος
Κουρτέσης. Γεννήθηκε νομίζω περίπου το 1405 και ανήκε σε
οικογένεια ευγενών. Απέκτησε καλή μόρφωση, ενώ υπήρξε και
μαθητής του Πλήθωνα στον Μυστρά, πριν από μένα. Ο
αυτοκράτορας Ιωάννης Η΄ του είχε δώσει αξιώματα. Είχε παρευρεθεί
στην ενωτική Σύνοδο της Φεράρας-Φλωρεντίας ως συνεργάτης του
ενωτικού μητροπολίτη Νικαίας Βησσαρίωνα, του μετέπειτα καλού
μου φίλου. Αλλά μετά, για να γίνει αρεστός στην ανώτερη
εκκλησιαστική ιεραρχία της Πόλης και καθώς είχε φιλοδοξίες, άλλαξε
κι έγινε ανθενωτικός και πνευματικό τέκνο του ανθενωτικού
μητροπολίτη Εφέσου Μάρκου Ευγενικού. Όταν αυτός πέθανε, ο
Σχολάριος τον διαδέχτηκε στον αγώνα κατά της Ένωσης των
Εκκλησιών. Το 1449 διαφώνησε και με τον αυτοκράτορα
Κωνσταντίνο Παλαιολόγο ο οποίος επιδίωκε την Ένωση για να πάρει
βοήθεια από τη Δύση. Λοιπόν τότε ήταν που ο Γεώργιος Κουρτέσης
έγινε μοναχός με το όνομα Γεννάδιος Σχολάριος.
Μετά την άλωση ο σουλτάνος, γνωρίζοντας την ανθενωτική και
γενικά την αντιδυτική του δράση, τον αντάμειψε διορίζοντάς τον
Πατριάρχη των υπόδουλων ορθοδόξων χριστιανών της
αυτοκρατορίας του. Έτσι ο Γεννάδιος εκπλήρωσε το όνειρό του να
γίνει ο ισχυρότερος απ’ όλους στην Ορθοδοξία. Για να καταλάβετε τι