Page 46 - NRCM1

NHẬN RA CHÍNH MÌNH

Bản tánh nhƣ bể lớn, nước trong lặng, tùy theo
duyên gió mà tạo ra những lƣợn sóng sai khác, nhƣ sóng
to-sóng nhỏ, sóng cao-sóng thấp,… Sóng thì có thiên
hình vạn trạng, nhƣng sóng nào cũng là nước thôi.
Thiền sƣ Phổ Chiếu nói: “…Diệu thể Chân Nhƣ
vốn không sinh diệt, diệu dụng tùy duyên nhƣ có sinh
diệt. Từ thể sinh ra dụng nên dụng ấy chính là thể. Có
gì là sinh diệt? Ngƣời đạt đạo tức là chứng chân thể,
nên sự sinh diệt kia có can hệ gì? Nhƣ nƣớc lấy tánh
ƣớt làm thể, sóng mòi làm dụng. Tánh ƣớt nguyên
không sinh diệt, nên tánh ƣớt trong sóng mòi nào có
sinh diệt ƣ? Nhƣng sóng lìa tánh ƣớt cũng không riêng
có, nên sóng cũng không sinh diệt. Ngƣời xƣa nói khắp
cõi nƣớc là mắt của sa môn, khắp cả nƣớc là già lam,
khắp mọi nơi là chỗ an thân lập mệnh của ngƣời ngộ
lý. Ngƣời đạt chân tâm thì tứ sinh lục đạo một chút liền
20
tiêu tan. Sơn hà đại địa đều là chân tâm…”.
* Thể tánh của tâm là thanh tịnh, sáng suốt, không
bị biến hoại, tuy không biến hoại mà hay tùy duyên.
- Theo duyên ngộ tịnh thì làm Thanh Văn, Duyên
Giác, Bồ Tát, Phật, vì công đức sâu cạn, nên phẩm vị

có cao, thấp. Thể tánh (tánh giác) này bất sinh bất
diệt, trùm khắp thái hƣ, cái gì dù lớn đến đâu cũng
không có ngoài nó đƣợc, cái gì nhỏ đến đâu cũng
không có trong nó đƣợc. Tánh giác này thƣờng hay
tùy duyên hiển hiện khắp ở mọi loài trời, ngƣời, a tu
la, ngạ quỷ, súc sinh. Mặc dù theo duyên lƣu chuyển

20
“Diệu thể… tâm” Chân tâm trực thuyết, trang 43 - Hòa thƣợng Thích
Thanh Từ dịch.
45