Page 64 - หนังสือเรียนภาษาไทย ม.ปลาย พท.31001

55

อันหนึ่งเราเขาก็วาเปนผูดี มั่งมีแมมิใหลูกอายเพื่อน
จากคําประพันธนี้ สะทอนใหเห็นคานิยมของสตรีสมัยกอนวา เปนผูหญิงตองรักนวลสงวนตัว

อยูในโอวาทของมารดา เมื่อจะมีคูควรใหมารดาตกแตงใหไมชิงสุกกอนหาม สรุปวรรณกรรมทั้งปวงยอม
แฝงไวซึ่งแนวคิดและคานิยมบางประการ อันจะกอใหเกิดความงอกงามทางสติปญญา และพัฒนา

สมรรถภาพการพิจารณาความละเอียดออนทางภาษาลักษณะการใชถอยคําภาษาที่ดีในวรรณกรรม

วรรณกรรมที่ดียอมมีความประณีตในการใชภาษา อันจะทําใหผูอานพัฒนาสมรรถภาพ ในการ
พิจารณาความประณีต ละเอียดออนของภาษาไดดีขึ้น

วรรณกรรมที่ดีเปนศิลปะแขนงที่อาศัยภาษาเปนสื่อถายทอดความไพเราะความประทับใจหรือ

อารมณความรูสึก ซึ่งมีหลักพิจารณา 3 ประการใหญ ๆ ดังนี้
1. การใชถอยคํา เสียง ความหมาย การเลือกใชถอยคําชัดเจน ตรงตามความหมายมีเสียงไพเราะ

2. การเรียบเรียงถอยคํา การเรียบเรียงถอยคําใหอยูตําแหนงที่ถูกตองถูกแบบแผนของภาษา

ยอมทําใหภาษามีความไพเราะมีความชัดเจน ทําใหผูรับสารเขาใจความคิดของผูสื่อสารไดถูกตอง
3. ศิลปะการประพันธ การมีศิลปะในการประพันธ หมายความวาผูแตงตองรูจักเลือกใชถอยคํา

ที่เหมาะสม เพื่อจะทําใหเกิดความไพเราะทางภาษา การใชกวีโวหาร หรือสํานวนโวหารจะชวยใหผูอานมอง
เห็นภาพชัดเจน และเกิดความไพเราะทางภาษามากขึ้น ตอไปนี้จะกลาวถึงศิลปะการประพันธพอสังเขป

3.1 ไวพจน หมายถึง การใชคําที่มีความหมายอยางเดียวกัน ซึ่งตองพิถีพิถันเลือกใชให

เหมาะสมกับเนื้อหา เชน
พอสบเนตรวนิดามารศรี แรงฤดีดาลเลหเสนหา

ดังตองศรซานพิษดวยฤทธิ์ยา เขาตรึงตราตรอมตรมระทมทรวง
ตะลึงเล็งเพงแลชะแงพักตร จนนงลักษณหลีกไปควรโลลวง

ใหเสียวปลาบวาบไหวใจระลวง ปะหนึ่งดวงจิตดับเพราะลับนาง

(จากคําประพันธบางเรื่อง ของพระยาอุปกิตศิลปสาร)
คําที่มีความหมายวาผูหญิง ในที่นี้มี 4 คํา คือ วนิดา มารศรี นงลักษณ บางกวีสามารถเลือกใชได

เหมาะสมกับเนื้อความในเรื่อง
3.2 การใชคําเลียนเสียงธรรมชาติและเสียงตาง ๆ การนําเสียงที่ไดยินจากธรรมชาติ

มารอยกรองพรรณนาใหเกิดความรูสึกเหมือนไดยินทําใหเกิดความไพเราะนาฟงและสะเทือนอารมณ เชน

ครืนครืนใชฟารอง เรียมครวญ
หึ่งหึ่งใชลมหวน พี่ให

ฝนตกใชฝนนวล พี่ทอด ใจนา

รอนใชรอนไฟไหม ที่รอนกลกาม
(ตํานานศรีปราชญ ของพระยาปริยัติธรรมธาดา)

คําวา “ครืนครืน” เปนการเลียนเสียงฟารอง
คําวา “หึ่งหึ่ง” เปนการเลียนเสียงลมพัด