Page 35 - test ebook1
P. 35
จ านงค์ แรกพินิจ
หน่วยการเรียนที่ 3
การวิเคราะห์เครือข่าย
การวิเคราะห์เครือข่ายทางสังคมนั้น มีความแตกต่างไปจากการวิเคราะห์ถึงระบบการ
ท างานในประเทศอื่น ๆ เพราะความเป็นเครือข่ายนั้น เป็นกระบวนการที่มีโครงสร้างความสัมพันธ์
สลับซับซ้อน เป็นเรื่องของความสัมพันธ์ระหว่างคนกับคน และคนกับกระบวนการท างานในด้าน
ต่าง ๆ ตามที่กล่าวแล้ว กล่าวคือ เครือข่ายแต่ละเครือข่ายต่างก็มีวัตถุประสงค์ เป้าหมาย ภารกิจและ
กิจกรรมที่แตกต่าง อีกทั้งวงจรชีวิตของเครือข่ายก็มีการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ดังนั้น การที่จะ
บอกว่า เครือข่ายใดเป็นเครือข่ายที่มีความเข้มแข็ง มีกิจกรรมที่ต่อเนื่อง มีกระบวนการท างานที่มี
ประสิทธิภาพนั้น ยิ่งต้องใช้ความละเอียดรอบคอบในการพิจารณา เพราะในบางครั้งกิจกรรม และ
สภาพการณ์ที่เกิดขึ้นนั้น อาจเป็นเพียงส่วนเสี้ยวหนึ่งของความเป็นข่ายใยที่เชื่อมโยงและการด ารง
อยู่ในสังคมมนุษย์ ซึ่งจะต้องมีการวิเคราะห์ด้วยเกณฑ์หรือดัชนีชี้วัดที่หลากหลาย
ปัจจุบัน ได้มีความพยายามในการศึกษาถึงแนวทางการวิเคราะห์และการประเมินผล
เครือข่ายในด้านต่าง ๆ ทั้งในเชิงคุณภาพและปริมาณ และในเชิงอัตวิสัยและภาวะวิสัย
โดยส่วนหนึ่งนั้น ได้มีการก าหนดเกณฑ์มาตรฐานและตัวชี้วัดเกี่ยวกับกระบวนการ ผลงาน และ
โครงสร้างความสัมพันธ์ของเครือข่าย ซึ่งมีวัตถุประสงค์ในการวิเคราะห์และการประเมินผล
เครือข่ายที่หลากหลายตามความสนใจ และเป้าหมายของหน่วยงานหรือเครือข่ายนั้น ๆ
ที่จะวิเคราะห์และประเมินผลศักยภาพของเครือข่าย
การวิเคราะห์เครือข่ายนั้นมีเป้าหมายหลักเพื่อที่จะบอกว่า เครือข่ายที่มีความเข้มแข็ง
มีความลื่นไหลของข้อมูล มีกระบวนการที่มีชีวิตชีวา มีการบริหารจัดการที่ดี และมีกระบวน
การท างานที่มีประสิทธิภาพนั้น ควรมีกระบวนการจัดการหรือใช้เกณฑ์เช่นใดในการพิจารณา
ในที่นี้จะกล่าวถึงแนวทางการวิเคราะห์และประเมินเครือข่าย โดยนัยต่าง ๆ เพื่อให้เกิดความเข้าใจ
ในกระบวนการท างานของเครือข่ายที่ชัดเจน ดังนี้
1. การวิเคราะห์องค์ประกอบและกระบวนการของเครือข่าย
2. การวิเคราะห์โครงสร้างความสัมพันธ์ของเครือข่าย
3. การวิเคราะห์ผลงานของเครือข่าย
องค์กรชุมชนและเครือข่ายชุมชน 30
